نام پژوهشگر: محسن فروتن

اندازه گیری غلظت سرمی داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای در مسمومین
پایان نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران 1370
  محسن فروتن

چکیده اندازه گیری غلظت سرمی داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای درمسمومین بااین داروها، اهمیت فراوانی درتشخیص وادامه درمان مسمومین دارد . دراین پایان نامه چهارنوع داروی ضدافسردگی سه حلقه ای مورد مصرف و رایج درایران (آمی تریپتیلین،ایمی پرامین ومتابولیتهای فعال آنها نورتریپتیلین ودزپیرامین) درسرم مسمومین،بوسیله کروماتوگرافی مایع باکارکرد عالی)hplc(اندازه گیری گردید . روش کار : سیستم)m-bondapak c18(reversed phase : فازمتحرک :متانول - استونیتریل - بافرفسفات (با)ph = 7 به نسبت 40: 15 :45 ph =6/8 ردیاب : ماوراءبنفش)uv(درطول موج 251 نانومتر استاندارد داخلی o-tolidinum : سرعت جریان فازمتحرک 1 :)flow rate(میلی لیتر در دقیقه داروهای موردآزمایش همراه بامتابولیتهای فعال آنهااز2 میلی لیترسرم (در)ph= 12/4 بوسیله هگزان - ایزوامیل الکل) 1 : 99(استخراج گردید.سپس توسط 200 میکرولیتر اسید کلریدریک 0/1 مولاراستخراج مجدد انجام شد40. میکرولیتر ازفازاسیدی به ستون hplc تزریق گردید.درصد بازدهی درغلظت های 500 ng/ml و (1000 ng/mlنانوگرم در میلی لیتر)بین 80- 96می باشد.ضریب همبستگی)r(درمحدوده 0/9975- 0/9987 ومیزان دقت 0/59- 8/07) cv(می باشد . نتایج : درنمونه گیری های انجام شده از30 مسموم (دربخش مسمومین بیمارستان لقمان حکیم)که ازنظر بالینی تشخیص مسمومیت بایکی ازضدافسردگی های سه حلقه ای داده شده بود13: مورد مسمومیت با آمی تریپتیلین،4 مورد مسمومیت با ایمی پرامین،8 مورد مسمومیت بامخلوطی ازدوداروی فوق ویک مورد مسمومیت بانورتریپتیلین شناسائی شد.همچنین بیماردیگری که به علت اغماءباتشخیص احتمالی ضایعه مغزی دربخش اعصاب تحت ب قرارگرفته بوددرسرم وی غلظت سمی ضدافسردگی سه حلقه ای مشاهده شد که مورددرمان قرارگرفت . آخرین نمونه گرفته شده درچندساعت پیش از ترخیص مسمومین نشان داد 42 موارد درمحدوده درمانی ویاکمتر قرارداشته و 58 مابقی غلظت سرمی درمحدوده سمی را دارابودند بطوریکه غلظت سرمی یک مورد ازآنهادرزمان ترخیص 6/3 و درمورد دیگر حدود 4 برابر غلظت درمانی بوده است .همچنین علائم وتغییرات الکتروکاردیوگرافی برخی ازمسمومین دررابطه باغلظت سرمی داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای آنهامورد بررسی قرارگرفته است . بررسی های فوق نشان می دهد که علیرغم بهبودی ظاهری ونسبی مسمومین درهنگام ترخیص غلظت های بالای سرمی داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای همچنان وجود دارد که می تواند منجربه عوارض خطرناکی قلبی گردد لذا کنترل غلظت دارو ورسیدن به محدوده درمانی درمسمومین،قبل ازترخیص ضروری می باشد.نتایج حاصل ازاین پژوهش بانکات مندرج د کتب معتبر سم شناسی درخصوص غلظت بالای سرمی این ترکیبات علیرغم بهبودظاهری علا بالینی منطبق می باشد .