بر اساس یافته های بالینی اخیر بیش از 60? از بیماران مبتلا به سرطان از گیاهان به عنوان مکمل در درمان خود استفاده می کنند. گیاه اسپند، peganum harmala l به دلیل وجود آلکالوئیدهایی که دارد دارای خاصیت ضد سرطانی است. هدف از انجام این پایانامه بررسی اثر ضدسرطانی آلکالوئیدهای هارمین و هارمالین اسفند می باشد. آلکالوئیدهای اسپند استخراج و توسط دو تکنیک hplc و ft-ir شناسایی شدند و اثر آنها به عنوان یک ترکیب ضد سرطان بروی رده ی سلولی سرطانی mda_mb231 و mcf_7 بررسی شد. میزان مهارکنندگی رشد سلول های سرطانی توسط تکنیک mtt مطالعه شد و بیان ژن های caspase 8 و trail در مسیر خارجی و p21 وp53 از ژن های دخیل در سرطان به صورت کمی توسط rt-pcrو کیفی توسط real-time rt-pcr مورد سنجش قرار گرفت. دو ژن trail و caspase 8 در سلول های تحت تیمار با عصاره ی آلکالوئیدی نسبت به سلول های شاهد افزایش بیان داشتند و همچنین افزایش بیان دو ژن p21 وp53 پیشنهاد می کند که این عصاره علاوه بر القای آپپتوز، منجر به توقف چرخه سلولی نیز می شود که با استفاده از نتایج این تحقیق می توان امکان استفاده از این ترکیب آلکالوئیدی را به عنوان دارو یا مکمل دارویی در درمان سرطان پیشنهاد کرد.

بتاکربولین آلکالوئید ها مانند هارمین و هارمالین از عمده ترین آلکالوئید های موجود در دانه ی اسپند peganum harmala l می باشند که به دلیل نقش احتمالی آنها در درمان سرطان مورد توجه قرار گرفته اند. تاثیر آلکالوئید های مذکور پس از استخراج و شناسایی در مهار رشد سلول های سه رده ی سرطانیmda_mb_231 ، skbr-7 و sknmc مورد بررسی قرار گرفتند.تغییرات مورفولوژیکی و وقوع آپپتوز توسط کیت آنکسین مورد ارزیابی قرار گرفتند. میزان بیان ژن های bax، bcl-2، bid، puma در مسیر داخلی به صورت کمی و کیفی به ترتیب توسط rt-pcrو real-time pcr مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره ی آلکالوئیدی حاوی هارمین و هارمالین رشد و حیات سلول های سرطانی مورد بررسی را با القای آپپتوز کاهش می دهد. کاهش بیان در ژن ضد آپپتوز bcl-2 و افزایش بیان در ژن های آپپتوزی bax وpuma نقش این عصاره ی آلکالوئیدی را بر فعال سازی مسیر داخلی آپپتوز تایید می نماید. افزایش بیان ژنbid به عنوان رابط مسیر داخلی و خارجی، تاثیر این عصاره را بر هر دو مسیر اشاره دارد. این نتایج اثر ضدسرطانی هارمین وهارمالین را ثابت می کند.