نام پژوهشگر: فرح هاشمی
فرح هاشمی امیر امین یزدی
هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش تئوری ذهن و همدلی در پیش بینی مشکلات رفتاری – هیجانی دانش آموزان خانواده های عادی و طلاق می باشد.قالب پژوهش، چندروشی است که به روش علی – مقایسه ای و نیز به روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر پایه پنجم و ششم مقطع ابتدایی شهر مشهد است که در سال تحصیلی 93- 92 مشغول به تحصیل هستند. نمونه آماری شامل 293 دانش آموز بود که از این تعداد 31 نفر را دانش آموزان والدین طلاق گرفته و 262 نفر را دانش آموزان خانواده های عادی تشکیل می دادند که به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه تئوری ذهن، همدلی و فرم گزارش والدین از نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ بود که دو پرسشنامه تئوری ذهن و همدلی را دانش آموز و فرم گزارش والدین را سرپرست دانش آموز تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها و به منظور پیش بینی مشکلات رفتاری- هیجانی کودکان از طریق تئوری ذهن و همدلی از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد، به منظور مقایسه مشکلات رفتاری- هیجانی دو گروه کودکان طلاق و عادی از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری و به منظور بررسی همبستگی تئوری ذهن و همدلی با مشکلات رفتاری – هیجانی در دو گروه خانواده های طلاق و عادی از فرمول z فیشر استفاده شد.جهت تجزیه و تحلیل سایر داده ها از نرم افزار spss16استفاده شد. نتایج نشان دادکه تئوری ذهن قادر به پیش بینی مشکلات رفتاری – هیجانی در دانش آموزان خانواده های عادی است، اما این متغیر نتوانست مشکلات رفتاری هیجانی دانش آموزان خانواده های طلاق را پیش بینی کند. بین توانایی همدلی و مشکلات رفتاری هیجانی در هیچ کدام از دو گروه کودکان عادی و طلاق رابطه معناداری مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که بر اساس گزارش والدین، کودکان طلاق، مشکلات رفتاری- هیجانی بالاتری نسبت به کودکان خانواده های عادی داشتند. مقایسه همبستگی بین تئوری ذهن و همدلی با مشکلات رفتاری- هیجانی در کودکان عادی با طلاق نشان دادکه بین همبستگیهای به دست آمده در دو گروه از لحاظ آماری تفاوت معنادار وجودندارد. در تبیین نتایج به دست آمده می توان گفت که دو توانایی تئوری ذهن و همدلی تنها عوامل موثر در بروز و یا عدم بروز مشکلات رفتاری – هیجانی کودکان نمی باشند و نیز با در نظر گرفتن این نکته که در این پژوهش مشکلات رفتاری – هیجانی دانش آموزان خانواده های طلاق به گونه ای معنادار بالاتر از دانش آموزان خانواده های عادی به دست آمد توجه به فضای روانی – اجتماعی خانواده هایی که کودکان طلاق در آن پرورش می یابندو همچنین خلق و خوی کودک حائز اهمیت است.