نام پژوهشگر: مهدخت حسین عقدایی
مهدخت حسین عقدایی
چکیده : از مجموعه تحقیقات پنجاه ساله محققین چنین برمی آید که پوست قورباغه ها منبع خارق العاده ای از نظر پپتیدهای مهم بیولوژیکی است که بویژه از نظر وفور، تنوع فعالیت و نیز تشابه به ترکیباتی از منابع پستانداران حائز اهمیت فوق العاده می باشد. شاید بدین دلیل بتوان قورباغه ها را مدل مناسبی جهت دستیابی به ترکیبات جدید بیولوژیکی از منابع جانوری دانست . برخی از ترکیبات شناخته شده فیزیولوژیکی از پوست برخی از قورباغه ها به همراه ترکیبات مشابه از منابع جانوری (که در پرانتزها نشان داده شده اند) عبارتند از : xenopsin)neurotensin(,caerulein)gastrin(,magainin,1,2)ceropins(قابل ذکر است که تاکنون بیش از500 نوع قورباغه از تمامی قاره ها جهت بررسی ترکیبات بیولوژیکی پوستشان مورد مطالعه قرار گرفته اند. حاصل این مطالعات گسترده نشان می دهد که پراکندگی نوع و کمیت این نوع ترکیبات پوست قورباغه ها به وجود عوامل گوناگون جغرافیائی بستگی دارد. بدین معنی که برخی از پپتیدهای مهم بیولوژیکی فقط در برخی از گونه های قورباغه ها یافت می شوند که در یک منطقه جغرافیائی خاص زیست می نمایند. این ارتباط شاید گویای بارز تاثیر عوامل طبیعت در سیستم حیاتی (بویژه سیستم ژنتیکی) قورباغه ها و سازگار ساختن آنها با عوامل متنوع محیط زیست خود باشد . جهت بررسی فرضیه فوق، در رساله حاضر مطالعاتی در زمینه پراکندگی نوع و کمیت ترکیبات ضد میکروبی پوست برخی از قورباغه های ایران صورت گرفته است . در این مطالعات پتانسیل ضد باکتریائی ترشحات سطح پوست و نیز ترکیبات استخراج شده ا پوست قورباغه های bufo,rana که از شهرهای تهران و لاهیجان جمع آوری شده اند مورد بررسی قرار گرفته است . نتیجه آزمایشات با استفاده از استخراجهای خام و نیز استخراجهای نیمه خالص شده از قورباغه های سالم و نیز قورباغه هائی که محلولهای escherichia coli بدانها تزریق شده است نشان می دهند که ترکیبات حاصل از قورباغه های ایران از نظر ساختمانی و از نظر کمیت با ترکیبات گزارش شده توسط آقای دکتر zuszloff تفاوت داشته و خاصیت ضد باکتریائی ترکیبات قورباغه های ایران عمدتا در ترکیبات پپتیدیست که وزن مولکولی آنها بیش از 20 kd می باشد. بعلاوه نتایج حاصله نشان می دهد که برخلاف گزارشات موجود، ترکیبات فوق در قورباغه های ایران قابلیت تشدید از طریق کاربرد عوامل مصنوعی (نظیر تزریق قورباغه ها با محلولهائی از) e.coli(را نداشته و اصولا از نظر کمی بسیار ناچیز می باشند . از مطالعه نتایج حاصل بر می آید که پپتیدهای شناسائی شده از قورباغه های ایران احیانا به ترکیبات سیستم دفاعی قورباغه ها متعلق نبوده و فعالیت باکتریائی آنها حاصل نفوذپذیری آنها بدرون غشاء سلولی میکروبها و تداخل با فعالیت حیاتی آنها می باشد و طبیعتا فعالیتهای دیگر فیزیولوژیکی برای ترکیبات فوق در سیستم حیاتی قورباغه ها وجود دارد .