نام پژوهشگر: مریم اسودقدیری
مریم اسودقدیری قاسمعلی گروسی
تروپان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین، دسته ای از متابولیت های ثانویه گیاهی هستند که عمدتاً به دلیل اثر بر سیستم اعصاب پاراسمپاتیک داروهای مهمی به شمار می روند. این مواد در برخی از گیاهان خانواده ی سولاناسه از جمله بنگدانه تولید می شوند. در مسیر تولید دو آلکالوئید مذکور، دو آنزیم تروپینون رداکتاز 1 و تروپینون رداکتاز 2 در واکنش با سوبسترای مشترک، یعنی تروپینون؛ با هم رقابت می کنند. به نوعی که تروپینون رداکتاز 1 مسیر را به سمت تولید هیوسیامین و اسکوپولامین پیش می برد، در حالی که آنزیم دیگر آن را به سمت تولید کالیستژین هدایت می کند. این مطالعه با هدف خاموشی ژن آنزیم تروپینون رداکتاز 2 جهت افزایش احتمالی تولید هیوسیامین و اسکوپولامین انجام شد. بدین منظور ابتدا ژن عامل آنزیم تروپینون رداکتاز 2 که در فاژمید pbluescript ii sk/ks(-) همسانه سازی شده بود، استخراج و خالص سازی شده و در ناقل بیان pbi121 در جهت سنس همسانه سازی گردید، سپس ناقل نوترکیب pbi121 به e. coli و اگروباکتری منتقل شد. پس از آن ریزنمونه ی برگ گیاه بنگدانه با واسطه ی اگروباکتری با ژن فوق در دو جهت سنس و آنتی سنس تراریزش شد. نتایج نشان داد که ژن هدف به درستی در ناقل بیان در جهت سنس و آنتی سنس همسانه سازی شده است. واکنش rt-pcr نیمه کمی بیان ژن را تحت کنترل پروموتورcamv 35s در سطح رونویسی در باکتری e. coli آشکار کرد. صحت تراریخت گیاهی نیز با ایجاد جنین و گیاهچه های تراریخت ایجاد شده در روی محیط کشت انتخابی کانامایسین و همچنین واکنش pcr با استفاده از dna ژنوم گیاهی مورد تأیید قرار گرفت.