منظور بررسی اثر کود نیتروژنه و تراکم بوته بر صفات کمی و کیفی سورگوم شیرین، یک آزمایش به صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه اصفهان واقع در روستای زغمار اجرا گردید. کود نیتروژنه در کرت های اصلی در چهار سطح صفر (شاهد)، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار (از منبع اوره با 46% ازت خالص) و تراکم بوته در کرت های فرعی در سه سطح 8، 12 و 16 سانتی متر فاصله بین بوته های روی ردیف (به ترتیب برابر 184، 118 و 89 هزار بوته در هکتار) بود.طبق نتایج تجزیه واریانس اثر متقابل نیتروژن? تراکم بوته بر کلروفیل برگ و ماده خشک نشان داد در ترکیب تیماری 200 کیلوگرم کود نیتروژنه در هر سطح فاصله بوته 8 تا 16 سانتی متر بیشترین مقدار هر یک از صفات فوق حاصل گردید. همچنین بین کلروفیل برگ و ماده خشک با درصد بریکس و درصد کل قند همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. اثر متقابل نیتروژن ? تراکم بوته بر درصد بریکس و درصد کل قند نشان داد که بیشترین و کمترین درصد بریکس و درصد کل قند به ترتیب از ترکیب 200 کیلوگرم کود نیتروژنه و فاصله بین دو بوته 16 سانتی متر (معادل 89 هزار بوته در هکتار و عدم کاربرد کود نیتروژنه (شاهد) و فاصله بین دو بوته 8 سانتی متر (معادل 184 هزار بوته در هکتار) به دست آمد. بین درصد بریکس و درصد کل قند همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. بنابراین به نظر می رسد ترکیب 200 کیلوگرم کود نیتروژنه (اوره) و فاصله 16 سانتی متر (89000 بوته در هکتار) در شرایط محیطی منطقه جهت سورگوم شیرین مناسب باشد. واژگان کلیدی: کود نیتروژن، تراکم بوته، صفات کمی و کیفی، سورگوم شیرین

به منظور بررسی اثرات محلول پاشی نانو کود کلات آهن بر عملکرد کمی و کیفی سه رقم نخود دیم آزمایشی به صورت فاکتوریل با دو عامل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی92-91 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا گردید. در این آزمایش عامل اول رقم در سه سطح به نام های آزاد، هاشم و لاین ilc482 و عامل دوم محلول پاشی کود نانو کلات آهن خضراء در چهار سطح عدم محلول پاشی ، 400، 800، 1200 گرم در هکتار بود. محلول پاشی در دو زمان غنچه دهی و زمان پرشدن دانه ها انجام گرفت. در طی این آزمایش صفات مورفولوژیکی شامل(ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، طول غلاف، درصد پوکی دانه)، اجزاء عملکرد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، و صفات کیفی مانند: میزان کلروفیل، غلظت آهن دانه، میزان جذب عنصر غذایی آهن و کارآیی مصرف کود اندازه گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارهای رقم و محلول پاشی کود نانو کلات آهن بر کلیه صفات آزمایش معنی دار شد. اثرات متقابل رقم در کود نانو کلات آهن بر صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، میزان جذب عنصر غذایی و کارآیی مصرف کود در سطح یک درصد و طول غلاف و شاخص برداشت و میزان کلروفیل برگ در سطح احتمال پنج درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین اثرات متقابل رقم در نانو کود کلات آهن بر صفت عملکرد نشان داد که بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار 3 در هزار محلول پاشی در لاین ilc482 با مقدار 1296 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن مربوط به تیمار شاهد( عدم محلول پاشی کود آهن) در رقم آزاد با 762 کیلوگرم در هکتار بود. با افزایش کاربرد نانو کود کارآیی مصرف کود کاهش یافت بنابراین به منظور کاهش هزینه های تولید و ملاحضات زیست محیطی سطح 2 در هزار محلول پاشی نانوکودکلات آهن به همراه لاین ilc482 جهت عملکرد دانه مناسب برای شرایط دیم لرستان توصیه می شود.