نام پژوهشگر: مهناز کشاورز
حامد بیرانوند علیرضا سیاف زاده
شهر به عنوان سیستمی به هم پیوسته از عناصر انسانی و طبیعی، موثرترین فضا در ارائه امکانات و خدمات رفاهی و زیستی به اجتماعات انسانی است. با توجه به پیچیدگی و تنوع خاص مسائل مربوط به شهرها، اداره آنها نیاز به مدیریتی تحول خواه،کیفی، مشارکت جو، واحد و همه جانبه نگر دارد. شهردارای یک آستانه ی جمعیتی است و هدف آن برآوردن نیازهای آن جمعیت است. رشد جمعیت شهری در کشورهای توسعه یافته نظم نسبی یافته است. ولی این امر در کشورهای در حال توسعه به علت مهاجرت های بی رویه هنوز چندان سازماندهی نشده است. بعد از جنگ جهانی دوم یکی از مهمترین مسائل اجتماعی کشورهای در حال توسعه، رشد و توسعه شتابان و ناهمگون شهرنشینی بوده است. بدیهی است رشد انفجاری شهرنشینی و در پی آن پیدایش و رشد پدیده حاشیه نشینی، برآیند مهاجرت مداوم داخلی یعنی از روستاها به شهرها است. حاشیه نشینی یکی از مسائل مهم در جامعه شهری امروز است و این پدیده با گسترش بی رویه شهرها رو به افزایش است. در ایران نیز این پدیده رو به افزایش است و به همراه آن معضلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی به وجود آمده است. این پدیده یکی از مسائل مرکب شهری و اجتماعی می باشد که در اغلب شهرهای کشور به صورت معضلی پیچیده رخ می نمایاند. شهر خرم آباد یکی از شهرهای میانه اندام ایران، در سالهای اخیر دچار تغییرات اساسی و ساختاری در ابعاد کالبدی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شده است. پدیده ی حاشیه نشینی به عنوان یکی از پیامدهای اولیه این گونه تغییرات است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر توسعه حاشیه نشینی شهر خرم آباد می باشد که متأسفانه در حال گسترش روزافزون می باشد و به دنبال این گسترش، شاهد روزافزون افزایش جرائم و آسیب های اجتماعی در این سطح از شهر می باشیم. در این پژوهش به بررسی متغیرهای مهم موثر در مسئله حاشیه نشینی شهر خرم آباد پرداخته شده است و بدنبال دستیابی به پیامدهای اجتماعی این پدیده بوده است. در این پژوهش از روش آماری پیمایشی استفاده شده است و با استفاده از فرمول کوچران، جامعه ای 322 نفری به عنوان نمونه تصادفی از میان خانوارهای واقع در 11 محله حاشیه ای شهر خرم آباد که تعداد 40000 نفر بودند، انتخاب شده و از نرم افزارهای exelوspss برای تحلیل این پدیده بهره گرفته شده است. فرضیات تحقیق عبارتند از رابطه مهاجرت و حاشیه نشینی و همچنین رابطه حاشیه نشینی با پیامدهای منفی اجتماعی آن در شهر خرم آباد که نتایج پژوهش نشان داد که هر دو فرضیه مورد تأئید واقع شدند.