نام پژوهشگر: طاهره سیما شیرازی
حسین یعقوبی مقدم نیکتا حاتمی زاده
چکیده هدف: پژوهش حاضر جهت تعیین تاثیر آموزش مهارتهای ارتباطی و اجتماعی به کودکان کم شنوای دبستانی تلفیقی بر تطابق ایشان در مدارس تلفیقی استان مازندران در سالهای 87-1386 انجام شد. روش بررسی: در این پژوهش مداخله ای نیمه تجربی میزان تطابق 28 نفر از دانش آموزان کم شنوای تلفیقی (که میزان افت شنوایی آنان 90- 25 db بود) و 28 نفر همکلاس و هم مدرسه آنها که در کلاس اول تا پنجم مدارس عادی استان مازندران مشغول به تحصیل بودند بوسیله "پرسشنامه تطابق کودکان کم شنوا" مورد سنجش قرار گرفت. همبستگی داخلی تست بر اساس آلفای کرونباخ 8/0 بود. همچنین اعتبار صوری آن قبلاً توسط پنج نفر از اساتید فن تایید شده بود. سپس برنامه مداخله شامل آموزش مهارتهای ارتباطی( پراگماتیک) و مهارتهای اجتماعی، طی دوازده جلسه 5/1 ساعته به صورت گروهی به دانش آموزان کم شنوا به اجراء در آمد. شش ماه پس از سنجش اولیه ( سه ماه پس از پایان دوره مداخله و دو هفته پس از شروع سال تحصیلی جدید) مجدداً میزان تطابق کلی و در هر یک از پنج حیطه شناختی، تحصیلی، ارتباطی، فیزیکی و عاطفی- اجتماعی کودکان با همان ابزار سنجیده شد. میانگین نمرات تطابق کل و هر یک از حیطه ها قبل و سه ماه بعد از پایان دوره آموزشی کودکان کم شنوا درهر یک از دو گروه کودکان شنوا و کم شنوا با آزمونهای من ویتنی و t مزدوج مورد مقایسه قرار گرفت. سپس تغییرات فاصله میانگین نمرات تطابق کودکان کم شنوای دبستانی تلفیقی با همکلاسیهای شنوای ایشان بدنبال آموزش با آزمونهای t-test و من ویتنی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج: میانگین نمره تطابق کل و همه حیطه های پنجگانه دانش آموزان کم شنوا قبل از مداخله از کودکان شنوای همکلاس کمتر بود (008> p ) اما بعد از مداخله در حیطه تطابق تحصیلی تفاوت دو گروه معنا دار نبود. میانگین تغییرات نمره تطابق کلی و حیطه های مختلف آن به غیر از حیطه تطابق ارتباطی در فاصله دو سنجش در گروه مداخله (ناشنوا) بیش از گروه شنوا بود(008> p ) . تفاوت بین نمرات تطابق گروه ناشنوا و همتایان شنوای ایشان پس از مداخله کاهش یافته بود. بطوری که میزان تفاوت در نمره تطابق کلی از 13% به 8/8% رسید. در بین حیطه های پنجگانه کاهش فاصله دو گروه در حیطه شناختی بیش از سایر حیطه ها بود( از 12% به 74/5 %) بحث: اگر چه قبل از انجام مداخله برای گروه کم شنوا در همه حیطه های تطابق تفاوت گروه کم شنوا با شنوا معنی دار بود اما بعد از انجام مداخله در حیطه تطابق تحصیلی تفاوت معنا دار نبود و در حیطه های دیگر تفاوت کمتر شده بود. بنا براین تاثیر این برنامه مداخله بر تطابق دانش آموزان کم شنوای تلفیقی ما را به استفاده از این برنامه و چنین برنامه هایی در آموزش این دانش آموزان رهنمون می سازد. کلمات کلیدی: تطابق - مهارتهای پراگماتیک - مهارتهای زندگی – مهارتهای اجتماعی - تلفیق - کم شنوا