نام پژوهشگر: محمود یزدانی امیری
احسان رشیدبیگی احمد پوراحمد
در جهان امروز برنامه ریزی فضایی شهرها یکی از مهمترین اهرم هایی است که آسیب پذیری مناطق شهری رادرمقابل بحران های طبیعی وانسانی در موقعیت های مکانی و زمانی مختلف نشان می دهد. فضاهای شهری بخشی از محیط دست ساز وانسان ساخت محسوب میشود لذا امنیت وایمنی این فضاها وزیرساخت های شهری می تواند امنیت شهروندان راتاحد زیادی تضمین نماید.در زمان حاضر می توان با بکارگیری اقدامات موثر وکاربردی و حتی الامکان کم هزینه و چند منظوره در مرحله قبل از بحران، به میزان زیادی از شدت و گستردگی خسارات و تلفات ناشی از خطرات نظامی و غیر نظامی_طبیعی کاست. از مهمترین این اقدامات، استفاده از اصول پدافند غیرعامل به عنوان راه حلی جهت کاهش خطر پذیری در برابر سوانح مختلف و افزایش کارایی هنگام روبرو شدن با خطراست. کاربری اراضی شهری موضوعی است محوری که اهمیت برنامه ریزی پدافندغیرعامل رادرشهرها بخوبی نشان می دهد.هدف کلی پژوهش حاضربررسی وتحلیل ایمنی و امنیت فضاهای شهری(منطقه دو شهرتهران) در راستای تقلیل آسیب پذیری کاربری های موجود در منطقه با تأکید بر رویکرد پدافند غیرعامل است. روش تحقیق پژوهش حاضر کتابخانه ای، میدانی است واز لحاظ طریقه اجرا توصیفی - تحلیلی بوده و نوع آن <<کاربردی>> می باشد.در این پژوهش جهت تحلیل اطلاعات،از سامانه ی اطلاعات جغرافیایی(gis) استفاده شده است.بدین منظور به تحلیل الگوهای فضایی مکان ها و فضاهای شهری امن و ایمن با استفاده از تحلیل الگوی خودهمبستگی فضایی(spatial autocorrelation)درمحدوده مورد نظر پرداخته شده است ودر جهت تحلیل داده های فضایی از روش های فضایی تحلیل موران و hotspot بهره گرفته شده، که یکی از کاربردی ترین ابزارهای تحلیلی برای تحقیق در مورد داده های فضایی به شمار می رود. نتایج حاصل از تحقیق بااستفاده از تحلیل الگوی خودهمبستگی موران در منطقه مورد مطالعه نشان داد که در نواحی شمالی منطقه 2 تهران به بحث پدافند غیر عامل کمتر توجه شده است که می توان با رعایت اصول ومبانی پدافند غیر غامل در برنامه ریزی شهری وهمین طور جانمایی صحیح واصولی در مکان یابی از آسیب ها و نارسایی های زیادی در زمان بحران جلوگیری به عمل آورد. نهایتا در راستای افزایش امنیت وایمنی منطقه 2 کلانشهر تهران و درجهت حفاظت از زیرساخت ها وتاسیسات وتجهیزات شهری ،مدارس ،مکان های مذهبی، وفضاهای تفریحی گذران اوقات فراغت محدوده مورد مطالعه ، پیشنهاد هایی راهبردی جهت رهایی از وضع موجود ورسیدن به وضعیتی مطلوب ارائه گردیده است.