نام پژوهشگر: محسن حاجی زاده

مبانی اصولی و کلامی تجّری و آثار آن در فقه امامیه و قانون ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1390
  محسن حاجی زاده   محمدرضا علمی سولا

تجری بدین معناست که شخص مکلف، مطابق وظیفه و تکلیفی که بر آن یقین کرده و یا به حکم اصل و یا اماره ای که برای او ثابت شده است، عمل نکند و سپس روشن شود که وی چنین وظیفه ای نداشته است. موضوع تحقیق در ضمن سه فصل مورد بررسی قرار گرفته است. فصل اول تحت عنوان کلیات، شامل تعریف تجری و مقایسه ی آن با انقیاد و اطاعت و معصیت، مجاری تجری و جهات بحث در تجری است. فصل دوم این اثر به دیدگاه ها و بررسی ادله ی اقوال موجود در مورد حکم تجری اختصاص داده شده است. در فصل سوم نیز به مفاهیم مشابه تجری در قانون و مقایسه ی آن ها با تجری اصطلاحی پرداخته شده است. از دید این پایان نامه، تجری قبیح و حرام است و متجری، مستحق عقوبت می باشد. همچنین در مورد مفاهیم مشابه با تجری در قانون ایران از قبیل شروع به جرم و جرایم عقیم و محال، نظریه ی مجازات مرتکبان این جرایم از ادله قناعت بخش تری برخوردار است. وجود چندین وجه تشابه میان این نهادها و تأسیس های حقوقی با تجری اصطلاحی، برخی را بر آن داشته تا قایل به سنخیت تام بین این نهادها شوند در حالی که این مفاهیم، از جهات متعدد از قبیل مفهوم، مصداق و معیار مجازات، تفاوت آشکار با یکدیگر دارند و وجود این تشابهات، نمی تواند دلیل بر انطباق کلی این مفاهیم بر یکدیگر باشد.