در این تحقیق 8 گونه از جنس nepeta l. که متعلق به بخش pilonepeta و همگی انحصاری ایران هستند، از جنبه های ریخت شناسی، گرده شناسی، تشریح و شیمی گیاهی مورد مطالعه تاکسونومیکی قرار گرفته و جهت حصول اطمینان از نتایج بدست آمده، داده های هر فصل با روش تاکسونومی عددی نیز تجزیه و تحلیل شده اند. در بخش ریخت شناسی مجموعا 60 صفت کمی و کیفی مورد اندازه گیری و بررسی قرار گرفتند. تعداد زیادی از این صفات در سطوح بین گونه ای و حتی درون گونه ای بسیار متنوع بودند ولیکن گونهn. denudata در صفات مربوط به کاسه گل، جام گل و فندقه کاملا متمایز از سایر گونه ها بوده است . در بخش گرده شناسی تصاویر تهیه شده توسط sem نشان دادند که این گونه ها از لحاظ تزئینات سطح اگزین اختلاف چندانی با یکدیگر ندارند. ولی در اندازه گیری های مربوطه مشخص شده است که دانه های گرده در گونه n. denudata به طور معنی داری کوچکتر از گونه های دیگر می باشند. مطالعات تشریحی شامل بررسی ساختار تشریحی اندامهای رویشی و پریکارپ فندقه بوده است . در نتایج این بخش نیز گونه n. denudata از لحاظ ساختار آوندی دمبرگ ، مزوقیل برگ و انواع کرک و همچنین به علت فقدان توبرکولهای موسیلاژی در ساختمان پریکارپ ، با سایر گونه ها تفاوت نشان داده است . در بخش شیمی گیاهی از بین 6 گونه جمع آوری شده، با توجه به شرایط گیاهان و روشهای بکار گرفته شده، تنها سه گونه n. oxyodonta, n. dschuparensis و n.denudata حاوی اسانس بودند. مقایسه ترکیبات متشکله اسانس در این سه گونه، تشابه معنی داری در بین آنها نشان نداده است . بدین ترتیب با توجه به هم خوانی نتایج حاصل از مطالعات ریخت شناسی، گرده شناسی و تشریح پیشنهاد می شود که گونه n.denudata از بخش psilonepeta جدا شده و مطابق با طبقه بندی budantsev در سال 1997، در بخش جدیدی با نام denudatae جای گیرد.

تدوین سیستمهای رده بندی و پیگیری سلسله انسابی گیاهان شواهد و مدارک تاکسونومیکی کافی خواستار است . مدارک لازم را می توان از مطالعات ریخت شناسی، گرده شناسی، سیتولوژیکی شیمیایی و بیوشیمیایی بدست آورد که اینها اخیرا باعث تکمیل سیستم رده بندیهای جدید گیاهی شده اند در این تحقیق چندگونه، زیر گونه و واریته بلوط استان آذربایجان غربی مورد مطالعه قرار گرفته اند و نقش ریخت شناسی و ترکیبات شیمیایی در تعیین قرابت و خویشاوندی، بین آنها مورد بررسی قرار گرفته است . نمونه برداری از گیاهان مورد مطالعه، از مناطق استان آذربایجان غربی انجام شده است که بیشترین بسامد پوشش جنگلی استان را به خود اختصاص می دهند. این مناطق شامل، سردشت ، زمزیران، پیرانشهر و نزدیک مرز ترکیه منطقه مارمیشو می باشد. در بررسی صفات ریخت شناسی نمونه ها، شکل برگ ، میوه، پیاله و کرکهای موجود در سطح برگ مورد توجه قرار گرفته اند. نتایج حاصله نشان می دهد که جهت تشخیص گونه و تقسیمات زیر گونه بر مبنای صفاتی مثل شکل برگ میوه و پیاله همیشه عملی نیستند و در این خصوص تنها صفت ثابت ، شکل کرکهاست که در گونه ها و زیر تقسیمات آن در نمونه های بررسی شده اختلاف داشت . در بررسی مولفه های شیمیایی در تعیین تاکسونها در رده بندی، به دلیل اهمیت ترکیبات فنلی، پروتئینها در تاکسونومی، میزان کل فنلها و تاننها به عنوان دسته ای از ترکیبات فنلی از روش کلریمتری (رنگ سنجی) و مقدار پروتئین توسط روش کجلدال اندازه گیری گردید، همچنین تیمارهای مورد آزمایش از نظر تعداد باندهای پروتنئینی (از طریق شمارش باندهای تشکیل یافته روی ژل اکریلامید در تکنیک الکتروفورز) بررسی شد. تجزیه واریانس مشاهدات حاصل که به صورت طرح کاملا تصادفی (crd) انجام گرفت ، نشان داد که در سطح احتمال (a0/05) بین ژنوتیپها اختلاف معنی دار آماری وجود دارد. اما پس از مقایسه میانگینها به کمک meanse مشخص گردید که فقط مقدار فنل در کلیه تیمارها و مقدار تانن متراکم در حد گونه اختلاف معنی دار آماری را نشان می دهند در حالیکه مقدار تانن قابل هیدرولیز و مقدار پروتئین در تمام تیمارها این اختلاف را نشان نمی دهند، نتایج حاصله نشان داد که از بین ترکیبات شیمیایی مورد بررسی، فنل در تفکیک گونه ها و زیر تقسیمات گونه در تیمارهای مورد بررسی و تاننن متراکم در تفکیک گونه های مورد بررسی نقش داشته و می توان از آنها به عنوان ترکیبات شیمیایی مهم در تاکزونومی مدرن نام برد. جهت بررسی جایگاه هر تاکسون براساس معیارهای مورد نظر از برنامه کامپیوتری cluster 4 استفاده شد و کلادوگرام مربوط به آن ترسیم گردید. بدین ترتیب 7 تاکسون مورد بررسی در 2 گروه قرار گرفتند بطوریکه تاکسونهای شماره 1 و 2 و 3 و در یک گروه، تاکسون های شماره 4 و 6 و 7 در یک گروه و تاکسون شماره 5 یک گروه جداگانه ای تشکیل میدهند.

چکیده ندارد.