نام پژوهشگر: محمد رضا اسکندریون

بررسی علل و نتایج تحول و گسترش واژگانی پس از انقلاب اسلامی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1370
  یلدا زرگر   رضا زمردیان

دراین پژوهش سعی شده است که نخست فهرست جامع و کاملی از واژه های تازه وارد اعم از واژه های قرضی و یا واژه های فارسی ارائه شود، و در پایان جمع بندی از این فهرست بعمل آید . سپس تحولات واژگانی از طریق عوامل غیرزبانی و یا به عبارت دیگر عوامل خارجی موثر در تحولات واژگانی مورد بررسی قرار گیرند . در فصل چهارم این رساله تغییرات واژگانی در طی دوران انقلاب اسلامی از نقطه نظرعوامل زبانی و یا به عبارت دیگر عوامل موثر درون زبانی در ساخت واژه مانند ترکیب ، اشتقاق، امتزاج مورد بررسی قرار گیرد. و از آنجا که تحولات واژگانی اساسا" تحولات معنایی را نیز به همراه دارند، تحولات معنایی واژگان در این دوره از نقطه نظر عوامل زبانی و غیرزبانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . در هر مقطع سعی شده است حتی الامکان مثالهایی مناسب و خاص زمان نیز ارائه گردد. بدیهی ترین نیاز یک بحث علمی در طرح، بسط و نتیجه گیری وجود شواهد و نمونه هایی است که موید آراء و نظریات نهایی آن باشد . در بحث تحولات واژگانی پس از انقلاب اسلامی این نمونه ها واژه هایی هستند که در جریان انقلاب اسلامی و در طول این دوره، چهارده ساله به علل مختلف و از طرق گوناگون وارد زبان فارسی شده اند. منابعی که در جمع آوری این نمونه ها مورد استفاده قرار گرفته اند در اکثر موارد وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو و تلویزیون بوده است که نمونه ها از زبان گفتاری جمع آوری گردند البته باید این نکته را نیز اضافه کرد از آنجا که منابع معتبری برای شناسایی واژه های تازه در دست نبوده شم زبانی نگارنده و چندی دیگر از سخنگویان زبان به عنوان بهترین ملاک در دست بوده است و در نتیجه اکثر واژه های ارائه شده بدون مرجع هستند. واژه های جمع آوری شده بر حسب الویت از نظر تعداد دسته بندی شده و به ترتیب الفبایی ارائه گریده اند. البته باید متذکر شد که برخی از واژه های گنجانده شده در فهرست های ضمیمه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در زبان فارسی وجود داشته اند . براثر تحولات اجتماعی تغییر معنا داده اند، به همین سبب نگارنده بر خود واجب دانسته که این واژه ها را نیز ارائه کند.