شرح احوال مردان نامی و نقش آفرین در تاریخ مبارزات اجتماعی و سیاسی، موضوعی است که در هر زمان از اهمیت و جذابیت خاصی برخوردار است. خاصه مرور کارکرد فعالان نهضتهای ملی گرایانه ایران که می تواند به درک بهتر از فراز و فرود جنبشهای مذکور بیانجامد. یکی از این رجال نام آفرین ، دکتر سید حسین فاطمی روزنامه نگار و دولتمرد ایرانی است که از شغل روزنامه نگاری به مسند نمایندگی مجلس و سپس مسئولیت وزارت امور خارجه ایران در کابینه دکتر محمد مصدق فراز آمد. نقش و تاثیرگذاری او در موضوع مبارزه علیه استیلای بیگانگان بر منابع نفتی و راه اندازی حرکت دموکراتیک برای استقلال نفتی ایران ، هدف این پژوهش است . تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش و اثرگذاری دکتر سید حسین فاطمی در مبارزات آزادیخواهانه ملیون و ملت ایران علیه سلطه انگلستان بر منابع نفتی و ستیز با عوامل استبداد ، تدوین شده است و در این راه، از شیوه تحقیقات اسنادی و پژوهش نظری به روال علوم انسانی بهره گرفته است. نتیجه ای که از فرایند مطالعات به دست امده است، نشان از آن دارد که دکتر فاطمی نه تنها در ارائه پیشنهاد اثربخش تاسیس جبهه ملی و شروع همگرائی پارلمانی برای پویش در راه استقلال اقتصادی که در طرح مصوبه ملی کردن صنعت نفت ایران فعال و پیشتاز بوده است. ستیز توفنده او با دخالت سلطنت و دول بیگانه که با احساسات انقلابی همراه بود، در نهایت، به کین دشمنان و انتقام سخت از وی منجر شد. با این همه ، تاثیر یاد و کارکرد دکتر فاطمی در تاریخ مبارزات ضداستعماری از ویژگی بالائی برخوردار است.