نام پژوهشگر: رضا فدایوطن
علیرضا توکلی مهرجردی رضا فدای وطن
مقدمه: قطع عضو از هر دو اندام تحتانی یکی از عوارض ناشی از جنگ می باشد. در این مطالعه با استفاده از پرسش نامه های (activity of daily living) adl و (instrumental activity of daily living) iadl ، به بررسی فعالیت های روزمره و شخصی جانبازانی که در طول دوره جنگ عراق علیه ایران و پس از آن دچار قطع عضو در هر دو اندام تحتانی شده اند پرداخته ایم. مواد و روش ها: از 576 نفر جانبازی که در طول جنگ ایران و عراق و پس از آن دچار آسیب بودند، 335 نفر حاضر به شرکت در مطالعه شدند (میزان پاسخ دهی 58%). اطلاعات توسط دو پرسشگر که از قبل آموزش دیده بودند جمع آوری شد. نتایج: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 05/42 با انحراف معیار 33/6 بدست آمد. شایعترین نوع قطع عضو در هر دو اندام تحتانی، زیر زانو بود که 126 نفر (6/37 %) افراد را شامل می شد. 206 نفر (5/61 %) از پروتز در هر دو اندام تحتانی استفاده می کردند. شایعترین علت قطع اندام تحتانی ترکش و مین بود. در بررسی adl ، بیشترین نیاز به کمک مربوط به جابجا شدن 90 نفر ( 4/26 %) و حمام کردن67 نفر (6/19 %) بود، و کمترین نیاز به کمک مربوط به غذا خوردن 6 نفر (8/1) و داشتن اختیار ادرار و مدفوع 18 نفر (3/5 %) بود. در بررسی iadl ، بیشترین نیازبه کمک مربوط به کار در منزل 235 نفر (9/68 %) و خرید کردن189 نفر (4/55 %) و غذا پختن 146 نفر (8/42%) بود، و کمترین نیازبه کمک مربوط به استفاده کردن از تلفن 12نفر (6/3 %) بود. میزان وابستگی با افزایش سن در این جانبازان افزایش یافته بود. بحث: با توجه به وابستگی زیاد جانبازان در زمینه های مختلف فعالیت های روزانه معمولی و ابزاری در حال حاضر، با بالا رفتن سن جانبازان دو پا قطع طی سالهای آتی، شروع و تکمیل فرایندهای بازتوانی از هم اکنون ضروری به نظر می رسد.