نام پژوهشگر: علی محمد ناصح

جایگاه فرشتگان در نظام هستی از دیدگاه تفاسیر امامیه (اثنی عشری)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی قم 1393
  غلامحسین احمدی   محمد تقی دیاری بیدگل

چکیده سنت الهی بر آن تعلق گرفته است که تدبیر امور هستی، به وسیله وسائطی انجام گیرد. از سویی در جهان بینی اسلامی هیچ موجودی نقش مستقلی در آفرینش ندارد و نقش هر موجودی، به صورت واسطه و مجرا واقع شدن برای مشیت و اراده بالغه الهی است. گروهی از مخلوقات که به عنوان واسطه در تدبیر عالم هستی، نقش آفرینی می کنند؛ فرشتگان هستند. با توجه به این که فرشتگان موجودات نامحسوسی هستند که رویت آن ها برای انسان های عادی غیر ممکن است- گرچه طبق صریح آیات قرآن کریم وجود ایشان امری قطعی است و ایمان به آن ها از ضروریات اسلامی است- شناخت ماهیت و اوصاف فرشتگان و نقش و مأموریت هایی که در نظام هستی دارند، موجب رشد بینش انسان نسبت به کل جهان هستی خواهد شد و بر عمق جهان بینی آدمی می افزاید. علاوه بر این در تقویت ایمان و اعتقاد و در نتیجه عملکرد فردی و اجتماعی افراد تأثیر به سزایی خواهد داشت؛ لذا پژوهش حاضر بر آن است تا با رجوع به مهم ترین منابع دینی- قرآن کریم و روایات معصومین(ع) - و تفاسیر معتبر -که بخش عمده منابع مورد استناد را منابع تفسیری امامیه تشکیل می دهد- با توجه به اینکه نظام هستی متشکل از دو نظام تکوین و تشریع می باشد؛ جایگاه و رسالت فرشتگان الهی را در این نظام ها بررسی کرده و اهمیت این گروه از مخلوقات خداوند را در نظام هستی مشخص نماید. از مهم ترین رهیافت های حاصل از پژوهش حاضر نظم و تقسیم کار در زندگی فرشتگان و احساس مسئولیت و عدم افراط و تفریط و قصور و کوتاهی در رسالت هایی است که بر دوش آن ها نهاده شده است، که در روند زندگی فردی و اجتماعی انسان هایی که در مسیر الهی گام برمی دارند، الگویی شایسته خواهد بود. :