نام پژوهشگر: مریم امیر احمدی
مصطفی یاری نیا شهرام شعیبی
این تحقیق به منظور آنالیز همزمان، جهت پایش 7 آفت کش غیر مجاز در خیار شهرستان دره شهر ، با استفاده از روش quechers پایه گذاری شده است. اساس روش برپایه استخراج، با استو نیتریل و پاکسازی نمونه تو سط ماده جاذب سطحی primary secondary amine وgraphite carbone black و شناسایی و تعیین مقدار با استفاده از دستگاه gc/ecd است. برای از بین بردن اثر ماتریکس منحنی کا لیبراسیون ، با استفاده از آنا لیز نمونه های اسپایک و با محاسبه نسبت سطح زیر منحنی آفت کش ها به سطح زیر منحنی استاندارد داخلی پنتا کلرو نیترو بنزن رسم شده است. نتایج نشان می دهد منحنی کالیبراسیون برای آفت کش ها در محدوده ng/g500 -10 خطی وضریب همبستگی برای تمامی آنها بیشتر از994/. می باشد. میانگین درصد بازیا فت آفت کش ها در 5 سطح دردامنه 66/ 91- 02/81 درصد قرار داشته و حدود شناسایی( lod ( و تعیین مقدار (loq ) برای تمامی آفت کش ها به ترتیب پایین تراز ng/g3و10 است . پس ازاعتبار سنجی روش به ارزیابی وضعیت آلودگی 50 نمونه خیارجمع آوری شده از سطح مزارع شهرستان دره شهر پرداخته شده است . نتایج حاصل از نمونه های آنالیز شده نشان می دهد که سه نمونه به آفت کش های غیر مجاز endosulfan ? و endosulfan sulfate و ?-hchو ? hch آلوده بوده و میزان آلودگی در 1 نمونه کمی بیشتر از حد مجاز می باشد. این آلودگیها به وسیله gc/ms تایید شده است
نجمه رزاقی شهرام شعیبی
آفت کش ها یکی از مهمترین دسته های آلاینده های غذائی بوده که کشورهای مختلف و مراجع بین المللی برای آنها حد مجاز تعیین کرده وکنترل آنها در فراورده های خوراکی بطور مرتب ضروری می باشد. از فراورده های پر مصرف در کشورمان که هم بشکل سنتی هم بشکل صنعتی (داخلی و وارداتی) استفاده می شود روغن زیتون است در صنایع غذیی و دارویی نیز مصرف فراوان دارد. تعیین حدود مجاز دقیق آفت کش ها در روغن زیتون نیازمند پایش باقی مانده آنها با روش های معتبر آنالیزی می باشد. در این مطالعه باقی مانده 29 آفت کش در روغن زیتون با استفاده از دستگاه gc/ms راه اندازی و اندازه گیری شده است. آماده سازی نمونه ها، براساس روش quechers بر پایه استخراج توسط استونیتریل انجام شده و مراحل پاکسازی توسط مواد جاذب سطحی صورت می گیرد. برای از بین بردن اثر ماتریکس، منحنی کالیبراسیون با استفاده از نمونه های اسپایک و با محاسبه نسبت سطح زیر منحنی آفت کش ها به سطح زیر منحنی استاندارد داخلی (تری فنیل متان، tpm) رسم شده است. براساس نتایج اعتبارسنجی منحنی کالیبراسیون آفت کش ها در محدود ng/g10-1500 خطی است و ضریب همبستگی تمام آفت کش ها بیشتر از 994/0 می باشد. میانگین درصد بازیافت آفت کش ها در دامنه 97/77% - 65/112% قرار داشته و (lod) و (loq) تمامی آفت کش ها به ترتیب درمحدوده ng/g 5-3 و ng/g 15-10 بوده است. پس از اعتبارسنجی روش، 37 نمونه جمع آوری شده از سطح بازار تهران از نظر آلودگی آفت کش ها مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که در حدود 7/29 درصد نمونه ها (11 نمونه) ، باقی مانده آفت کش ها مشاهده گردید که بر اساس mrl اروپا، تنها 4 نمونه بالاتر از حد مجاز و 7 نمونه پایین تر از mrl اند
گلنار صالحی شهرام شعیبی
امروزه ایمنی و سلامت غذایی از لحاظ باقیمانده آفت کش ها در محصولات بسیار حائز اهمیت است. آفت کش ها نقش بسیار مهمی را در پیشرفت و افزایش محصولات زراعی ایفا می کنند. آفت کش ها به موازات تاثیرات بسزایی که بر روی مواد غذایی دارند باقیمانده آنها بر روی مواد غذایی خطری جدی برای سلامت مصرف کنندگان در پی خواهد داشت. امروزه ایمنی و سلامت غذایی یکی از مسائل مهم زندگی بشری است. از اینرو در تمامی جوامع بشری قوانینی برای کنترل میزان عدم وجود آفت کش ها در مواد غذایی در نظر گرفته شده است.از میان محصولات غذایی که ممکن است آلوده به مقادیری غیر مجاز از آفت کش ها باشند شیر خشک از اهمیت ویژه ای برخوردار است. علت این انتخاب به شرایط مصرف کنندگان این محصول مربوط میشود. از آنجا که مصرف کنندگان این محصول نوزادان و کودکان شیرخوار هستند و همان طور که در بسیاری از متون ذکر شده است سیستم بدنی نوزادان در بسیاری از موارد از جمله آنزیم های کبدی، سیستم تنفسی وسیستم ایمنی...کامل نمی باشد. از این جهت با جدیت میتوان گفت که وجود آفت کش در این محصول خطری جدی برای سلامت نوزادان به دنبال خواهد داشت. آفت کش ها از یکی از راه های زیر در شیر خشک ظاهر می شوند.1.استفاده مستقیم از حشره کش ها برروی محصولات لبنی به منظور کنترل انگل ها 2. تغذیه دام از علوفه آلوده به حشره کش ها 3.استفاده از انواع حشره کش ها در کارخانه های لبنیات به سبب موارد ذکر شده.آگاهی از وضعیت آلودگی این محصول به باقیمانده سموم کشاورزی گامی ارزشمند در راه کنترل و افزایش ایمنی این محصول پر مصرف خواهد بود. در این مطالعه باقیمانده 17 آفت کش در شیر خشک با دستگاه gc/ms بررسی شده است. این مطالعه براساس روش quechers بر پایه استخراج توسط استونیتریل وآبگیری با سولفات منیزیوم در حضور یک نمک استوار است که پس از آن دو مرحله پاکسازی(clean up) وجود دارد که توسط یک آمین نوع اول ودوم به نام (sa(primary secondry aminepو c18 صورت می گیرد. نتایج اعتبار سنجی نشان می دهد منحنی های کالیبراسیون آفت کش ها در محدوده 10-1500(ng/g) و ضریب همبستگی تمام آفت کش ها بیشتر از 0.995 می باشد. میانگین درصد بازیافت آفت کش ها %77.09-111.4 می باشد. از نظر تکرار پذیری تمام آفت کش ها عمدتا cv%کمتر از 20%داشته اند. درصد بازیافت و تکرارپذیری با شرایط اعلام شده توسط اتحادیه اروپا مطابقت دارد. حدود شناسایی (lod)، وحدود تعیین مقدار (loq) به ترتیب ng/g3 و 10بوده است. روش راه اندازی شده جهت آنالیز 47 نمونه شیر خشک از برند های مختلف موجود در سطح شهر تهران در سال 1393 استفاده گردید. نتایج نشان میدهد 2 مورد (4%) از نمونه های مورد مطالعه آلوده به آفت کش beta hch هستند میزان این آفت کش بین lod و loq قرار دارد.