نام پژوهشگر: سیما بلالی
سکینه شریفی عباس حسینی
محدودیت منابع آب و افزایش احتمالی آلودگی آب ها به انواع آلاینده ها در اثر فعالیت های انسانی منجر به تشدید طرح کنترل کیفیت آب ها گردیده است. این آب بندان چند منظوره با اهداف پرورش ماهیان گرمابی و آبیاری اراضی کشاورزی منطقه احداث شده است. آلاینده های مختلفی احتمالا به آب بندان تخلیه می شوند بنابراین این مطالعه با هدف بررسی کیفیت آب، آب بندان انجام شده است.تحقیق حاضر به به مدت 5 ماه از تیرماه تا آذر ماه سال 1392 در آب بندان شهید صدوقی گرگان انجام گردید. برای نمونه برداری از هر مخزن 2 ایستگاه در بخش های ورودی و خروجی مخزن تعیین شد. پارامترهای اندازه گیری شده شامل: دما، اکسیژن محلول، ph، هدایت الکتریکی، کل جامدات، نیترات، نیتریت، آمونیاک، فسفر محلول، فسفات، قلیاییت کل، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی، کدورت، عمق سشی دیسک، کلروفیل آ، کلیفرم و کلیفرم مدفوعی می باشد. نتایج به دست آمده نشان داد که بالاترین میزان کلیفرم کل و کلیفرم مدفوعی در طی نمونه برداری در آب بندان 1 و 2 مربوط به مرداد ماه و کمترین نیز مربوط به ماه آذر بود. بیشترین مقدار شاخص nsfwqi در آب بندان 1 در آذر ماه دیده شد(36/60: کیفیت متوسط) و کمترین میزان در تیر ماه مشاهده شد (72/48: کیفیت بد) بیشترین مقدار شاخص nsfwqi در آب بندان2 در آذر ماه دیده شد(60/63: کیفیت متوسط) و کمترین مقدار در تیر ماه مشاهده گردید (27/53 : کیفیت متوسط). بیشترین میزان کلروفیل آ در آب بندان 1، 47/86 میکروگرم بر لیتر و کمترین میزان، 66/8میکروگرم بر لیتر و در آب بندان 2، بیشترین میزان کلروفیل آ، 05/49 میکروگرم بر لیتر و کمترین میزان، 53/5 میکروگرم بر لیتر بود. بیشترین عمق سشی دیسک در آب بندان 1، 5/63 سانتی متر و کمترین میزان، 7/22سانتی مترو در آب بندان 2، بیشترین عمق سشی دیسک، 75/60 سانتی متر و کمترین میزان،32 سانتی متر بود. بر اساس نتایج حاصل از بررسی، مقادیر به دست آمده از طریق شاخص تروفی کارلسون برای هر دو آب بندان از طریق پارامترهای کلروفیل آ و عمق سشی دیسک نشان داد دریاچه از لحاظ تروفی در وضعیت یوتروفیک و هایپرتورفیک قرار دارد. نتایج نشان داد که در آب بندان 1، ارتباط منفی و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ و عمق سشی دیسک و ارتباط مثبت و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ و کدورت بود(05/0p≤)؛ و ارتباط منفی و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ با آمونیاک ،آمونیوم(01/0p≤) و ارتباط مثبت و معنی داری بین لگاریتم کلروفیل آ با نیترات (05/0p≤) دیده شد. اما در آب بندان 2 بین کلروفیل آ با مواد مغذی، سشی دیسک و کدورت ارتباط معنی داری وجود نداشت.