نام پژوهشگر: هما نوربخش

بررسی تکامل ساختار بافتی زبان بلدرچین (coturnix coturnix) از تولد تا بلوغ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده دامپزشکی 1393
  هما نوربخش   حیدر زرقی

با توجه به ارزش اقتصادی بالای پرورش بلدرچین و به جهت ارتقاء این صنعت و افزایش بهره وری آن در کشور، انجام تحقیقات کاربردی و پایه از جمله شناخت دقیق ساختارهای بافتی ارگان های بدن این پرنده به خصوص دستگاه گوارش ضروری به نظر می رسد. زبان پرنده همراه با ارگان های دیگر دستگاه گوارش نقش مهمی در تغذیه پرنده دارد. در این تحقیق تکامل ساختار بافتی زبان بلدرچین ار تولد تا بلوغ بررسی می شود. به این منظور پنجاه قطعه جوجه¬ی یک روزه¬ی بلدرچین از یک موسسه¬ی جوجه کشی استان خراسان رضوی تهیه و تحت شرایط کنترل شده¬ی دما، رطوبت و روشنایی مداوم پرورش یافته و پس از وزن کشی با بریدن عروق ناحیه گردن کشته شدند. سپس سر پرنده جدا گردید و برشی بین نوک بالا و پایین داده شد سپس زبان از ریشه جدا گردید و نمونه های بافتی از نوک بدنه و ریشه زبان تهیه و در فرمالین 10% فیکس گردید. بعد از انجام مراحل تهیه نمونه بافتی، لام‎های بافتی با رنگ معمولی هماتوکسیلین و ائوزین و رنگ آمیزی های اختصاصی پریودیک اسید شیف و آلسین بلو با زمینه ون گیسون رنگ آمیزی شدند و در مرحله آخر بوسیله میکروسکوپ نوری دوربین‎دار مطالعات هیستومورفومتری بر روی تصاویر بافتی انجام شد. نتایج نشان داد: ضخامت اپی تلیوم پشتی در تمام قسمت های زبان بیشتر از اپی تلیوم شکمی است، بافت پوششی در تمام سنین از نوع سنگفرشی مطبق کراتینه است،که این شاخی شدن شدن بافت در بخش شکمی به وضوح خیلی بیشتری نسبت به بخش پشتی دیده می شود.بافت همبند در زیر غشا پایه در قسمت اپی تلیوم پشتی از نوع متراکم و در قسمت اپی تلیوم شکمی از نوع سست است، غدد بزاقی زبان از یک روزگی بیشتر از نوع سروزی است ولی غدد موکوسی نیز دیده می شوند. شکل واحدهای ترشحی غدد سروزی از نوع لوله¬ای آلوئولی مرکب در تمام سنین و غدد موکوسی ترشحات موکوپلی ساکاریدی خنثی و اسیدی دارند.در تمام مقطع سنی در داخل بدنه و تا نزدیک نوک غضروفی از نوع شفاف دیده می¬شود که در بخش عقبی زبان دو قسمتی و در بخش جلو و نوک به هم متصل و یک قسمتی می شوند. این غضروف از سن 30 روزگی با بالا روند استخوانی شدن را طی می کند،حدود 26 پرز مکانیکی یا مخروطی به طور ماکروسکوپی در سطح زبان دیده می شود اما در مقاطع گرفته شده در زیر میکروسکوپ تنها 3 پرز کوتاه شبیه پرزهای نخی در بخش بالا و میانی بدنه و یک پرز مشخص مکانیکی در بخش عقب(ریشه)زبان مشاهده گردید، پرز چشایی و جوانه چشایی در نمونه های تهیه شده مشاهده نگردید.