این تحقیق با هدف بررسی بازجذب و بازگشت عناصر غذایی در درختان صنوبر از یک گونه و یک کلن و با دو سن مختلف و گونه توسکا و هم چنین تأثیر این درختان بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در ذخیره گاه جنگلی گیسوم واقع در غرب استان گیلان انجام شد. روش نمونه برداری بر اساس طرح تصادفی سیستماتیک با پنج تکرار و سه تیمار با فاصله کاشت 3×4 متر شامل صنوبر دلتوئیدس (populus deltoids) 12 ساله، صنوبر دلتوئیدس 27 ساله و توسکای قشلاقی (alnus glutinosa)27 ساله صورت گرفت. در هر قطعه نمونه، هم زمان با برداشت خاک از عمق 20-0 سانتی متری، قطر برابر سینه و ارتفاع کلیه درختان موجود در طرح مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی بازجذب عناصر غذایی در هر توده، در هر یک از قطعات نمونه در مرداد ماه برگ¬های سبز درخت از یک سوم پایینی تاج برداشت شد و برای بررسی بازگشت عناصر غذایی، در آبان ماه از برگ¬های پیر جمع شده نمونه برداری صورت گرفت. مقایسه و بررسی آماری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و مشخصه های کمی درختان با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه صورت گرفت. نتایج حاصل از بررسی خصوصیات کمی درختان نشان دهنده بیشتر بودن میزان قطر برابر سینه تیمار صنوبر 27 ساله و بیشتر بودن ارتفاع تیمار توسکا و معنی دار بودن تفاوت آن ها در میان تیمارها بوده است.نتایج این تحقیق نشان داد که از بین خصوصیات فیزیکی خاک در بین تیمارهای مورد مطالعه درصد رطوبت اشباع و درصد سیلت، در سطح 5 درصد دارای اختلاف معنی-دارمی ¬باشند، همچنین نتایج نشان داد که از میان خصوصیات شیمیایی اندازه¬گیری شده درصد کربن آلی، درصد ازت کل، پتاسیم تبادلی و فسفر قابل جذب اختلاف معنی¬داری را بین تیمارها نشان می¬دهد، به طوریکه خاک تیمار توسکا دارای عناصر غذایی بیشتری می باشد. در خصوص بازجذب و بازگشت عناصر تنها در مقدار فسفر اختلاف معنی¬دار مشاهده شد به طوری که تیمار صنوبر 12 ساله کمترین بازجذب و تیمار توسکا کمترین بازگشت را نشان دادند. در مجموع می¬توان بیان کرد که توسکای قشلاقی به عنوان یک گونه سریع¬الرشد، علاوه بر تولید چوب مناسب، قادر خواهد بود زمینه استمرار تولید را فراهم آورد و مراحل توالی را تسریع بخشد.