جهت بررسی اثر عوامل مدیریتی حمل¬و¬نقل بر کیفیت لاشه¬ی مرغ گوشتی، جوجه¬های گوشتی نر از نژاد راس 308 در سن 49 روزگی با میانگین وزنی 0/1±3/1کیلوگرم بطور تصادفی از گله انتخاب شدند. تعداد 176 قطعه در زمستان و 176 قطعه در تابستان مورد آزمایش قرار گرفتند. عواملی که اثرات آنها بر ویژگی¬های کیفی لاشه و متابولیت¬های خون پس از کشتار بررسی شد، شامل تراکم در قفس حمل¬ونقل (4 یا 7 پرنده در هر قفس)، مدت زمان حمل¬ونقل (1 یا 4 ساعت حمل-ونقل)، مدت زمان حذف خوراک قبل از ارسال (0 یا 8 ساعت حذف خوراک) و دمای محیط (زمستان یا تابستان) بودند که در قالب یک طرح کاملا تصادفی با آرایش 2×2×2 فاکتوریل در دو فصل مورد بررسی قرار گرفتند. همه¬ی پرندگان پس از ارسال به کشتارگاه، با روش¬های رایج تجاری کشتار شدند، امعاء و احشاء شکمی تخلیه شد و لاشه¬ها پس از خنک شدن جهت ارزیابی کیفی لاشه تحویل گرفته شده و بسته¬بندی شدند. نمونه¬های خون نیز بلافاصله پس از کشتار از جوجه¬ها اخذ گردید و جهت بررسی متابولیت¬ها و فراسنجه¬های خون مورد استفاده قرار گرفت. تغییرات ph و رنگ سنجی (a*,b*,l* ) در نمونه‏های ران و سینه تا مدت 24 ساعت پس از کشتار نیز مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج آزمایش درفصل زمستان نشان داد که اثر مدت زمان حذف خوراک بر افت وزن(01/0p<)، افت لاشه (05/0p<) ، ph اولیه(05/0p<)، هورمون(t4) (05/0p<) و گلوکز سرم (01/0p<) معنی¬دار بود. ph اولیه ، گلوکز سرم و غلظت لاکتات پلاسما در اثر مدت زمان حمل و نقل نیز معنی‏دار بودند (01/0p<). تراکم در قفس تاثیر معنی‏داری برdl، نیروی برشی (05/0p<) و هورمون(t4) (01/0p<) داشت. در مورد نمونه‏های گوشت ران نیز اثرات حذف خوراک بر phنهایی، dl (01/0p<) و نیروی برشی (05/0p<) معنی¬دار بود. همچنین نتایج آزمایش در فصل تابستان نشان داد که اثر مدت زمان حذف خوراک بر phنهایی و وزن زنده (01/0p<)، dl و l* (05/0p<) معنی‏دار بود. در اثر تراکم در قفس، ph نهایی،dl ، غلظت لاکتات پلاسما (01/0p<) و هورمون(t4) (05/0p<) معنی‏دار بودند. در اثر مدت زمان حمل و نقل نیز نیروی برشی (05/0p<)، هورمون(t4) و گلوکز سرم (01/0p<) معنی¬دار بودند. در نمونه‏های گوشت ران نیز در اثر حذف خوراک phنهایی (01/0p<) و whc (05/0p<) معنی¬دار بودند. اثر مدت زمان حمل‏ونقل بر phنهایی (01/0p<) و اثر تراکم در قفس بر l*(05/0p<) معنی‏دار بود. در کل نتایج آزمایش نشان داد در استان زنجان، با توجه به سرمای شدید هوا در فصل زمستان، مدت زمان طولانی حمل‏ونقل می‏تواند باعث بروز عارضه‏ی dfd در گوشت گردد و در فصل تابستان به دلیل معتدل بودن هوا، احتمال بروز عارضه¬ی pse در گوشت ضعیف است. واژگان کلیدی: کیفیت لاشه، مرغ گوشتی، حمل‏ونقل، مدیریت