مواجهات روزمره با متون متعدد برای کسب اطلاعات خوانندگان این متون را بر آن داشته که دانش لازم را برای رویارویی با چالش درک بینا متنی به دست آورند.از اینرو تسلط کامل بر مهارتها و استراتژیهایی که منجر به درک بینا متنی عمیق تر میشوند، در میان بقیه چیزها، نقش برجسته ای دارد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین پردازش استراتژیک سطحی و عمیق (به ترتیب: جمع آوری اطلاعات از متون و دریافت جزییات بینا متنی) و درک بینا متنی؛ و همچنین ارتباط بین نوشتن متن (استدلال و خلاصه) و درک بینا متنی انجام گرفته است. بعلاوه، در این تحقیق بررسی میشود که آیا نوشتن متون استدلالی یا خلاصه ای از متون متعدد توسط فارغ التحصیلان رشته زبان انگلیسی که این زبان را به عنوان یک زبان خارجی(در مقابل زبان دوم) یاد گرفته اند تغییری در درک سطحی از یک متن منفرد، درک عمیق از یک متن منفرد،و یا درک عمیق بینا متنی ایجاد میکند یا خیر. برای دستیابی به این هدف 50 (10 مرد و 40 زن) فارغ التحصیل ایرانی به یک آزمون سنجش دانش اولیه، یک آزمون استنتاجی از درک جملات، یک آزمون استنتاجی از درک عمیق یک متن، یک آزمون استنتاجی از درک بینا متنی، و یک پرسشنامه در خصوص استراتژیهای مورد استفاده در خواندن متون متعدد پس از خواندن 7 متن در مورد تغییرات آب و هوایی پاسخ دادند. همچنین، از 25 نفر از شرکت کنندگان در این مطالعه به صورت تصادفی درخواست شد که یک متن استدلالی در مورد این هفت متن بنویسند، و از25 نفردیگر درخواست شد تا خلاصه ای از این هفت متن تهیه کنند.نتایج تحلیل آماری نشاندهنده ارتباط مثبت بین پردازش استراتژیک (سطحی و عمیق) شرکت کنندگان و درک عمیق بینا متنی آنها بود. همچنین، بر اساس نتایج، نوشتن متون استدلالی و خلاصه ای ارتباط مثبتی با درک عمیق شرکت کنندگان از متون متعدد در مورد یک موضوع دارد. بعلاوه، نتایج تحلیل آماری بیان کننده این بود که نوشتن متون استدلالی ارتباط مثبت قابل توجهی با درک بینا متنی متون در مقایسه با نوشتن خلاصه متون دارند. در نهایت، یافته های این مطالعه نشان دهنده این بود که نوشتن متون استدلالی و خلاصه متون تفاوت قابل توجهی با در نظرگرفتن درک سطحی از متون متعدد، درک عمیق از متون مجزا، و درک عمیق بینا متنی ایجاد نمیکنند. یافته های این تحقیق مفاهیم نظری و عملی برای برای دانشجویان، اساتید، مولفان کتب آموزشی، و تهیه کنندگان برنامه های آموزشی در حوزه انگلیسی بعنوان یک زبان خارجی دارند. بعلاوه، نتایج مبتنی بر اهمیت پردازش استراتژیک و نوشتن متون استدلالی و خلاصه ای در درک عمیق بینا متنی میباشند.