نام پژوهشگر: رشید زمانی
رشید زمانی مرتضی یوسف زادی
بیوفولینگ های دریایی را می توان به تجمع نامطلوب میکروارگانیسم ها، جلبک ها و حیوانات روی سطوح در معرض آب دریا تعریف کرد که این خود نهایتا سبب تخریب این سطوح می گردد. بارناکل ها (barnacles) موفق ترین بیوفولینگ ها می باشند که به طوری منحصربه فردی به این زندگی ثابت سازگار شده اند. پوشش-های سمی می توانند به طور موثری بیوفولینگ ها را کنترل نمایند، اما به کار بردن این ترکیبات که بر پایه قلع آلی می باشند برای ساختارهای در معرض آّب، به دلیل نگرانی های زیست محیطی و قوانین وضع شده ممنوع شده است. جلبک ها ترکیبات شیمیایی از خود ترشح می کنند که از استقرار و رشد لاروها و دیگر موجودات روی سطح بدنشان جلوگیری می کند. بارناکل amphibalanus amphitrite که از گونه های ساکن نواحی گرمسیری است به طور گسترده ای در مطالعات ضدفولینگی استفاده می شود. در این مطالعه فعالیت ضدفولینگی و اثر سمیت عصاره های (آبی، متانولی، اتیل استاتی و ان-هگزانی) ماکروجلبک های ulva fasciata، cystoseira myrica، sargassum sp. و hypnea musciformis جمع آوری شده از سواحل جزیره ی قشم بررسی شد. بعلاوه اثرات رژیم غذایی تک جلبکی و رژیم غذایی ترکیبی (chaetoceros calcitrans، chaetoceros muelleri، isochrysis galbana، tetraselmis suecica و chlorella vulgaris) بر متاموفوز لارو بارناکل a. amphitrite مورد ارزیابی قرار گرفت. از میان چهار ماکروجلبک مورد بررسی برای فعالیت ضدفولینگی sargassum sp. ، h. musciformis و u. fasciata درجات متفاوتی از فعالیت ضدفولینگی و اثر سمیت را نشان دادند. عصاره های c. myrica در تمامی غلظت های مورد بررسی نتوانست از چسبیدن سیپریس بارناکل جلوگیری نماید. عصاره های متانولی sargassum sp.، h. musciformis و ان-هگزانی u. fasciata به طور موثری از چسیبدن سیپریس بارناکل جلوگیری کردند (100 > 50ec میکروگرم در میلی لیتر). عصاره ی اتیل استاتی sargassum sp. و h. musciformis فعالیت ضدفولینگی متوسطی را از خود نشان داد (300 میکروگرم در میلی لیتر > 50ec > 100 میکروگرم در میلی لیتر). آزمون tukeyو one- way anova نشان داد که تفاوت معنی داری میان میزان متاموفوز در لاروهای پرورش یافته با جلبک های مختلف وجود دارد (05/0>p). بیشترین میزان متاموفوز لاروها با غذای ترکیبی c.calcitrans و t. suecica مشاهده شد که پس از هفت روز 33/63 درصد بود.