نام پژوهشگر: سمیه فرهام پور

مطالعه آناتومی و بافت شناسی لوله گوارش در مرغ مینای معمولی بالغ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده دامپزشکی 1393
  سمیه فرهام پور   احمدعلی محمدپور

دستگاه گوارش یکی از ارگان های بسیار مهم در بدن به شمار می آید که وظیفه هضم و جذب غذای دریافتی را بر عهده دارد. در این تحقیق ساختار بافت شناسی لوله گوارش از مری تا کولون در پنج قطعه مرغ مینای معمولی بالغ مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی آناتومیکی، تهیه مقاطع و رنگ آمیزی های بافتی با روش های متداول بافت شناسی انجام گرفت. نتایج نشان داد که در مرغ مینا چینه دان و ایستموس وجود ندارد. اپیتلیوم مری آن از نوع سنگفرشی مطبق غیرشاخی و غدد آن از نوع لوله ای ساده و منشعب بوده و این غدد در سرتاسر مری وجود دارند. مخاط پیش معده حاوی چین های متعدد طولی است که بافت پوششی آن از نوع استوانه ای ساده است. غدد مخاطی پیش معده از نوع لوله ای ساده و منشعب اند. زیرمخاط حاوی غددلوله ای مرکب بزرگی است که وسعت زیادی یافته اند. سطح داخلی سنگدان را لایه شبه شاخی پوشش می دهد که بافت پوششی مخاط آن از نوع استوانه ای کوتاه است. غدد گاستریک در سنگدان به طور واضح قابل دیدن است و فاقد ماهیچه مخاطی است. روده باریک در مرغ مینا همانند سایر پرندگان شامل دوازدهه، تهی روده و ایلئوم است. بافت پوششی هر سه قسمت روده باریک استوانه ای کوتاه به همراه سلول های جامی است. ژژنوم هم همانند دوازدهه دارای کرک های طویل و بلند است هر چه به انتهای روده ی باریک می رسیم طول کرک ها کوتاه تر و عرض شان بیشتر می شود. غدد لیبرکوهن نیز کوتاه تر شده و تعداد سلول های جامی بیشتر می شود. ایلئوم فاقد پلاک های پایر است و در آن کرک ها کوتاه تر و عریض تر می شوند. روده بزرگ از سکوم بسیار کوتاه و کولون تشکیل شده است مخاط سکوم ضخیم و لایه پارین آن حاوی فولیکول های لنفاوی است و لوزه سکومی در آن قابل مشاهده است. کولون کوتاه و صاف و لایه عضلانی آن ضخیم تر از سکوم است و سطح مخاط حاوی کرک های کوتاه، غدد لیبرکهن کوتاه و سلول های موکوسی متسع فراوان است. در رنگ آمیزی های آلسین بلو و پریودیک اسید شیف سلول های جامی و ترشحات غدد لوله گوارش رنگ گرفتند لذا ترشحات این سلول ها حاوی موسین های اسیدی و خنثی است.