طراحی مواد جدید در مقیاس نانو در سال های اخیر به خاطر کاربردهای گسترده آن ها در بسیاری از زمینه ها دارای اهمیت زیادی شده است. در این تحقیق جهت پیش تغلیظ و جداسازی اگزالیک اسید، تارتاریک اسید و سیتریک اسید از فاز جامد نانو ذرات اکسید روی/ کیتوسان استفاده شده است. پس از استخراج توسط فاز جامد، عمل آنالیز توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام گرفت. ترکیبی از روش پاسخ سطح و الگوریتم ژنتیک و همچنین ترکیبی از شبکه عصبی مصنوعی و الگوریتم ژنتیک به منظور توسعه مدل برای پیش بینی و بهینه سازی فرآیند استخراج مورد استفاده قرار گرفته است. ph، وزن جاذب نانو ذرات اکسید روی/کیتوسان، حجم حلال شوینده، سرعت عبور نمونه و حلال شوینده متغیر ورودی بوده و یک معادله چندگانه (پاسخ چند گانه، rm) متغیر خروجی می باشند. دو روش برای مدل سازی و قابلیت بهینه سازی مورد مقایسه قرار گرفتند. قابلیت تعمیم و پیش بینی روش پاسخ سطح و شبکه عصبی مصنوعی توسط داده های دیده نشده مقایسه شد. نتایج، برتری شبکه عصبی در مقایسه با روش پاسخ سطح را نشان می دهد. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص برای اگزالیک اسید، تارتاریک اسید و سیتریک اسید به ترتیب 8/2، 3/2 و 5/3 میکروگرم بر لیتر بوده است. این روش برای پیش تغلیظ و اندازه-گیری اگزالیک اسید، تارتاریک اسید و سیتریک اسید از نمونه های بیولوژیکی استفاده گردید.

محصول آمادوری حد واسطی پایدار است که در فرآیند گلایکه شدن ایجاد شده و تجمع آن در بدن باعث ایجاد بسیاری از بیماری ها نظیر اختلالات قلبی، عروقی و چشمی می گردد. کتون بادی ها ( 3- بتا – هیدروکسی بوتیرات ، استواستات و استون ) ترکیبات کربونیل دار هستند که میزان آنها تحت تاثیر روزه داری تغییر می کند بطوری که نسبت 3- بتا – هیدروکسی بوتیرات به استواستات در روزه داران برابر 6 به 1 است. این در حالی است که در شرایط معمولی این نسبت برابر 1 می باشد. در این مطالعه اثر کتون بادی استواستات بر میزان تولید محصول آمادوری پروتئین آلبومین سرم انسانی مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور آلبومین سرم انسانی به مدت 21 روز در شرایط فیزیولوژیک با گلوکز در حضور و عدم حضور استواستات انکوبه و سپس به کمک روش های مختلف طیف سنجی فلورسانس، فرابنفش-مرئی و دورنگ نمایی حلقوی(circular dichorism) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که استواستات موجب افزایش تولید محصول آمادوری شده و نیز تغییرات ساختارهای دوم و سوم پروتئین آلبومین سرم انسانی که با استواستات و گلوکز تیمار شده بیشتر از نمونه تیمار شده با گلوکز تنها می گردد. بنابراین در روزه داری که نسبت استواستات به 3- بتا – هیدروکسی بوتیرات کاهش می یابد منجر به کاهش عوارض اتصال قند به پروتئین می گردد.

روش استخراج فاز جامد ترکیبی با میکرو استخراج مایع-مایع پخشی، با استفاده ازطیف سنجی جذب اتمی کوره به منظور استخراج و پیش تغلیظ و اندازه گیری مقادیر ناچیز سرب، کادمیم و نیکل در نمونه های حقیقی ارائه شده است. در این کار، مزوپروس سیلیس sba-15 سنتز شده و با متفورمین هیدرو کلراید عاملدار شد. مواد ساخته شده به عنوان فاز جاذب در استخراج فاز جامد برای استخراج و پیش تغلیظ یون های فلزی pb+2، cd+2 و ni+2 مورد استفاده قرار گرفتند.