نام پژوهشگر: زهرا باباپور علیار
زهرا باباپور علیار نسرین سیدی
ابتدا با استفاده از اطلاعات ایستگاه¬های هوا¬سنجی (ثابت و سیار) سازمان حفاظت¬محیط¬زیست شهر ارومیه اقدام به انتخاب پنج¬منطقه از پاک¬ترین تا آلوده¬ترین گردید. سپس در مرداد¬ماه 1392 پایه¬های درختی از هر سه گونه در هرمنطقه انتخاب شد و ارتفاع، قطر در¬ارتفاع¬برابر¬سینه و قطر¬تاج پایه¬های انتخاب¬شده اندازه¬گیری شد همزمان برگ¬ها از پایه¬های مورد¬نظر جمع¬آوری گردیدند و بلافاصله برای اندازه¬گیری صفات طول¬دمبرگ، طول¬پهنک، بیشینه عرض¬پهنک، عرض¬پهنک در یک¬دهم و نه¬دهم طول آن از قاعده¬برگ، سطح¬برگ، ضخامت¬برگ، وزن¬تر و خشک¬برگ، تراکم¬روزنه و همچنین سطح¬منفذ روزنه¬ها در¬یک میلی¬مترمربع از اپیدرم¬زیری برگ به آزمایشگاه منتقل گردیدند. جمع¬آوری برگ از همان پایه¬های انتخاب¬شده یک¬بار دیگر در اردیبهشت¬ماه 1393صورت¬گرفت و همان اندازه¬گیری¬های قبلی برروی این برگ¬ها نیز صورت¬گرفت. نتایج نشان¬داد که صفات مورفولوژیک و میکرومورفولوژیک برگ هر سه گونه¬ی مورد بررسی به¬طور معنی¬داری در¬سطح ?¬=¬0.05 تحت تاثیر آلاینده¬های هوا قرار می¬گیرند و میزان تاثیر آلاینده¬های هوا بر صفات مورفولوژیک و میکرومورفولوژیک برگ هر سه گونه¬ی مورد بررسی در مرداد¬ماه بیشتر از اردیبهشت¬ماه می¬باشد. گونه¬ی افرا¬زینتی بیشترین¬حساسیت و گونه¬ی چنار کمترین¬حساسیت را در¬برابر آلاینده¬های هوا هم در اوایل و هم در اواخر فصل¬رویش دارند. همچنین گونه¬ی چنار به عنوان گونه¬ی دارای بیشترین ظرفیت برای جذب ذرات¬آلاینده به¬صورت خشک و دارای مقامت بیشتر معرفی گردید و گونه¬ی ون به عنوان گونه¬ای دارای حساسیت متوسط در بین گونه¬های مورد بررسی و به عنوان گونه¬ای که شادابی و زیبایی ظاهری خود را در¬برابر آلاینده¬های هوا در هر دو زمان اوایل و اواخر فصل¬رویش حفظ می¬کند معرفی گردید. همچنین گونه¬های افرا¬زینتی و ون به عنوان نشانگرهای زیستی مناسب برای مطالعه¬ی زیستگاه¬ها معرفی گردیدند.