طرح روی جلد کتاب از جمله عناصر پیرامتنی است که آستانه ای برای ورود به محتوای کتاب و هویت شناسی آن بشمار می آید. در بررسی و تحلیل طرح جلد کتب گوناگون از دهه پیش تا کنون، نمونه هایی پرمحتوا، خلاقانه و زیبا مشاهده می شود که در کنار انبوهی از طرح های ضعیف، تکراری و نامناسب قرار گرفته اند؛ و می توان اصطلاح رایج گرافیک هنری را به گروه اول و گرافیک بازاری را به گروه دیگر نسبت داد. از آن جا که برآیند هر دو گروه با توجه به فراوانی گسترده شان، بدنه گرافیک معاصر را تشکیل می دهد و از سوی دیگر کتاب کالایی است با کارکرد اصلی ارتقای فرهنگ در جامعه، پرداختن به چرایی وچگونگی ایجاد فاصله بین گرافیک هنری و گرافیک بازاری؛ ضرورت می یابد. در این پژوهش رویکرد و نگرش سه قشر طراحان، ناشران و مخاطبان کتاب نسبت به طرح روی جلد برای تبیین و ارزیابی مسئله فوق بررسی شده است. در این راستا ابتدا به طرح مبانی نظری فرهنگی و اجتماعی موثر در موضوع فوق پرداخته شده و سپس با بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی، آموزشی، فرهنگی، هنری و اجتماعی تاثیر گذار بر این مسئله نتایج بدست آمده و به جمع بندی و ارائه راهکار می پردازد. اقتصاد ضعیف صنعت نشر‏ و فقر فرهنگی و اقتصادی ناشران، طراحان کم تجربه و ناآشنا به امور فنی و هنری و عدم شناخت مخاطب در حوزه کتاب بخشی از دستاوردهای این پژوهش است.‏‏ پژوهش حاضر از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد که از دو منظر کاربردی و مبنایی بررسی شده است. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است که بخش میدانی حاوی پرسشنامه (باز و ترکیبی) و مصاحبه است. جامعه آماری و حجم نمونه به تفکیک و در سه بخش و از میان سه گروه طراحان جلد کتاب، ناشران و مخاطبان انتخاب شده است و هر گروه در فصلی جداگانه مورد سنجش و ارزیابی قرارگرفته اند.