نام پژوهشگر: قدرت اله رنجبر
قدرت اله رنجبر منصور کیانی مقدم
امروزه با روند رو به رشد اقتصاد جهانی و در نتیجه افزایش میزان حمل و نقل کالا و مواد اولیّه از طریق دریا، اهمیت و توجه به مسائل تردد کشتی¬ها نیز دچار تحولی بنیادین گشته است. بنادر به عنوان نقاط اتصال بین حمل و نقل دریایی و دیگر شیوه¬های حمل همچون حمل دریایی، جاده¬ای، هوایی و ریلی شناخته شده¬اند. بنابراین با افزایش رقابت جهانی صنایع گوناگون، زمان و تحویل به موقع کالاها و خدمات از اهمیت بخصوصی برخوردار گشته است. حمل و نقل دریایی در این بین نقش برجسته¬ای در جابه¬جایی سریع بیشترین حجم تجارت جهانی را بر عهده دارد. بنابراین هر چه کشتی¬ها سریع¬تر به مقصد برسند و کالاها را سریع¬تر به مقصد برسانند، جایگاه صنایع در این رقابت بالاتر خواهد رفت. یکی از مشکلات اساسی که سبب می¬شود تا در خدمات¬دهی کشتی¬ها تاخیر بیافتد و آنها دیرتر به مقصد برسند، بوجود آمدن صف انتظار کشتی¬ها در بنادر، آبراه¬ها، تنگه¬ها و رودخانه¬ها می¬باشد. در این پژوهش جهت کاهش ترافیک کشتی¬ها در پایانه کانتینری از تئوری صف به عنوان یکی از گزینه¬های مناسب برای بررسی و تحلیل سیستم¬های صف، کاهش زمان انتظار و تعداد واحدهای آماده دریافت خدمت استفاده شده است. برای استفاده از این تئوری آمار دقیقی از ورود کشتی¬ها از بخش تحقیقات اداره کل سازمان بنادر و دریانوردی، تحت عنوان ship list جمع¬آوری گردیده است. داده¬های مورد نظر از ابتدای فروردین 1390 تا 27 اسفند 1390 برای تحقیق مورد نظر مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق پایانه کانتینری بندر بوشهر به عنوان بندر مورد کاوی مورد استفاده قرار گرفت. با تحلیل آماری داده¬های به دست آمده، مدل صف m/m/s به عنوان مناسب¬ترین مدل جهت تحلیل سیستم صف کشتی¬ها در پایانه کانتینری بوشهر انتخاب گردید. از مهمترین یافته¬های تحقیق می¬توان به کاهش میانگین زمان خدمت¬دهی و افزایش تعداد اسکله¬ها اشاره کرد که با انجام محاسبات معلوم شد که با کاهش میانگین زمان خدمت¬دهی به کشتی¬ها و افزایش تعداد اسکله¬ها، در پایانه کانتینری این بندر، پارامترهای ارزیابی سیستم صف کاهش می¬یابد. در نهایت مشخص شد که با بهینه¬سازی شیوه¬های ورودی کشتی¬ها و خدمت¬دهی آن¬ها، می¬توان زمان انتظار کشتی¬ها را تا حد قابل ملاحظه¬ای کاهش داد.