نام پژوهشگر: محمد قاسمی شمس آبادی
محمد قاسمی شمس آبادی سعید حبیبیان دهکردی
استرس اکسیداتیو یکی از شاخص های بسیار مهم و تأثیرگذار در بازده است. پرندگان طی دوره پرورش با عوامل استرس زای مختلفی مواجه هستند که باعث تغییر در هورمون ها، کاهش مصرف خوراک، تغییر در سوخت وساز و تضعیف سیستم ایمنی می شوند. آنتی اکسیدانت ها، استرس اکسیداتیو ناشی از شرایط فیزیولوژیک و پاتولوژیک را کاهش می دهند و ازاین رو در ضریب تبدیل غذایی و سلامت حیوان نقش مستقیم دارند. عصاره های گیاهی به خصوص آویشن و دارچین به علت خواص آنتی اکسیدانتی و ضد میکروبی برای درمان و کنترل بعضی از بیماری ها استفاده می شوند. آویشن یکی از شناخته شده ترین گیا هان دارویی از تیره ی نعنا است. این گیاه به علت طعم خوبی که دارد در صنایع غذایی استفاده می شود. هم چنین ضد درد، آنتی اکسیدانت و موثر در ترمیم زخم است. دارچین درختچه ای از جنس دارچین ها و دارای خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانت است. ازآنجاکه بلدرچین ژاپنی ازلحاظ ارزش گوشت و تخم همواره موردتوجه بوده و پرورش بلدرچین به عنوان صنعتی نوین و رو به رشد مطرح است، بر آن شدیم تا تأثیر آنتی اکسیدانتی گیاهان دارویی آویشن و دارچین و رابطه ی آن با میزان تولید را بررسی کنیم. بدین منظور تعداد 120 جوجه بلدرچین ژاپنی 7 روزه با توجه به میانگین وزنی مشابه به صورت تصادفی در 5 دسته و هر دسته دارای 3 تکرار و 4 بلدرچین در هر تکرار (یک نر و 3 ماده) توزیع شده و 5 جیره ی آزمایشی شامل گروه شاهد، آویشن 1 درصد، آویشن 2 درصد، دارچین 1 درصد و دارچین 2 به آن ها خورانده شد. سپس در سن 105 روزگی نمونه خون گرفته شد و میزان نیتریک اکساید و مالون دی آلدهید سرم به عنوان شاخص هایی از میزان استرس اکسیداتیو محاسبه شدند. پس از پایان کار های آماری مشخص گردید که گیاهان دارویی در غلظت های 1 درصد باعث افزایش مصرف خوراک و در غلظت های بالا باعث کاهش مصرف خوراک شدند. هم چنین آویشن 1 درصد باعث افزایش وزن لاشه و کاهش ضریب تبدیل تخم گذاری شد ولی در غلظت های بالا اثر سوء داشته است. دارچین در هر دو غلظت 1 و 2 درصد باعث کاهش وزن و افزایش ضریب تبدیل تخم گذاری شده است. میزان نیتریک اکساید در جیره های آزمایشی هیچ تغییر معنی داری نداشت ولی میزان مالون دی آلدهید در جیره ی حاوی آویشن 1 درصد به طور معنی داری کاهش یافت. درمجموع نتایج مطالعه ی حاضر حاکی از آن است که آویشن در غلظت های پایین نه تنها بر فاکتور های رشد و تولید اثر مثبت دارد بلکه به عنوان یک آنتی اکسیدانت قوی مطرح است ولی دارچین بر فاکتور های رشد و تولیدی اثر منفی داشته و خواص آنتی اکسیدانتی معنی داری نداشت.