نام پژوهشگر: سعید نباغ

ارتش و دموکراسی در مصر با تاکید بر کودتای 2013
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1393
  سعید نباغ   حسین رفیع

مصر به جهت پیشینه ی تاریخی و موقعیت استراتژیک خود یکی از کشور های مهم خاورمیانه است که ارتش بعد از استقلال این کشور همواره به عنوان بازیگران اصلی صحنه سیاست بوده است. و پس از سقوط نظام سلطنتی تا کنون به جز دوران کوتاه حکومت محمد مرسی، ریاست دولت را رهبران نظامی در اختیار داشتند. تحولات این کشور به خصوص از سال 2011 به بعد گواه آن است که تلاش مصریان برای استقرار حکومتی غیر نظامی و دموکراتیک ناکام مانده است. و نهایتا ارتش در سال 2013 رییس دولت منتخب را با کودتا از قدرت برکنار کرد، این پژوهش درصدد برآمده است، با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری داده ها با روش کتابخانه ای- اسنادی، نقش ارتش این کشور را در قبال چالشهای استقرار دموکراسی مورد واکاوی قرار دهد. فرض پژوهش بر این بوده است که با توجه به چالشهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و استقرار طولانی رهبران نظامی به عنوان رئیس دولت، و نقش و اهمیت ارتش با توجه به مسئله تاریخی اعراب و اسرائیل در جامعه مصر، ارتش این کشور می تواند در نقش دو گانه (مانع یا کاتالیزور) برای استقرار دموکراسی عمل نماید. یافته های پژوهش با عنایت به داده های تاریخی و اخیر در صحنه سیاسی مصر موید آن است که ارتش عمدتا به عنوان مانع استقرار دموکراسی در جامعه مصر عمل نموده است، که اوج آن در کودتای 2013 ارتش علیه تنها و اولین رییس جمهور منتخب تاریخ مصر، به تصویر کشیده شد. تحولات و حوادث پس از کودتا و برگذاری انتخاباتی غیر رقابتی نیز که فرمانده کودتا را در جایگاه ریاست دولت قرار داد و همچنین، سرکوب شدید مخالفان، نقش ارتش را به عنوان مانعی در مسیر استقرار دموکراسی در مصر، مورد تایید قرار می دهد.