نام پژوهشگر: مهران مصدقی خبیصی
مهران مصدقی خبیصی محمد قربانی
بخش کشاورزی به دلیل در برگرفتن فعالیت جمع کثیری از جمعیت، جایگاه ویژه ای در اقتصاد کشورهای درحال توسعه دارد(نوآ، 1993). از طرف دیگر اتکای زیاد فعالیت های بخش کشاورزی به طبیعت و روبروشدن با مخاطرات طبیعی، اجتماعی و اقتصادی باعث شده فعالیت در این بخش پرخطر و همراه مخاطرات طبیعی و غیر طبیعی باشد(فرایس و همکاران، 2006). ایران دهمین کشور بلاخیز دنیا شناخته شده است و از بین 40 نوع سانحه طبیعی که در جهان ثبت شده است، 31 نوع در ایران امکان وقوع دارد(امینی و همکاران، 1381). برای اطمینان از عرضه مواد غذایی، باید ظرفیت تولید کشاورزی را تقویت کرد. اما ریسک های مختلف حاکم بر فضای تولید و بازار، تولیدات کشاورزی را در ایران تهدید میکند. علاوه بر آن، این از مهمترین عوامل بازدارنده ی جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی در کشاورزی می باشد. توجه به اهداف اقتصادی برای کاهش سهم دولت در فعالیت های اقتصادی و خصوصی سازی، کاهش ضریب مخاطره ی فعالیتهای اقتصادی و افزایش امنیت سرمایهگذاری در کلیه ی بخش های اقتصادی از جمله کشاورزی، باید از جمله مهمترین دغدغههای برنامهریزان، سیاستگذاران و کارگزاران باشد تا بتوان زمینه ی جلب و جذب سرمایه های بخش خصوصی و سرمایه گذاری در بخش ها را بوجود آورد. در بخش کشاورزی برای کاهش ضریب مخاطرات روش هایی مانند قیمت تضمینی وجود دارد اما این روش ها فقط ریسک فروش را تا حدی آن هم در شرایطی که دولت توان مالی لازم برای خرید را داشته باشد، کاهش می دهد و نگرانی کشاورز را در مرحله ی تولید و مخاطرات ناشی از شرایط آب و هوایی و طبیعی ازبین نمیبرد. در واقع در این روش ریسک تولید به عهده ی کشاورز بوده که موجب افزایش ضریب مخاطرات می شود. بیمه کشاورزی یکی از مهمترین ابزارهای ایجاد امنیت سرمایهگذاری و مقابله با عدم حتمیت و مخاطرهپذیری شدید بوده و به کاهش ریسک و ضریب مخاطره ی فعالیت های کشاورزی منجر شده و در نهایت موجب جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی در کشاورزی می شود. در واقع بیمه کشاورزی ابزار حمایتی مهمی برای تبدیل مدیریت بحران به مدیریت ریسک است. از سوی دیگر بخش کشاورزی تامین کننده ی مواد خام و مواد اولیه ی سایر بخش هاست بنابراین کاهش ضریب مخاطرات برای فعالیت های این بخش و افزایش سرمایه گذاری خصوصی و ظرفیت و توانمندی تولید کشاورزی، موجب توسعه بخش کشاورزی می شود که یکی از پیش شرط های اساسی توسعه اقتصادی محسوب میشود. این مطالعه به بررسی الگوی رفتار بیمه ای کشاورزان شهرستان مشهد را مورد بررسی قرار داده و از الگوی لاجیت ترتیبی استفاده شده است و کشاورزان در قالب سه گروه بیمه شده کامل،بیمه شده بخشی و بیمه نشده مورد بررسی قرار گرفته اند