این پژوهش با رویکرد گویش¬شناسی سنتی، به بررسی و توصیف آوایی و ساختواژی گویش ازغندی در چارچوب توصیف همزمانی می¬پردازد. ازغندی یکی از گویش¬های استان خراسان رضوی است که در روستایی به همین نام به آن تکلم می شود. با توجه به عواملی نظیر روند گسترش مهاجرت و استفاده روزافزون از وسایل ارتباط جمعی و در معرض نابودی قرار گرفتن گویش محلی این منطقه، گردآوری، ثبت و حفظ آن ضروری به نظر می¬رسد. داده¬های این پژوهش به روش میدانی و از طریق گفتگو با گویشوران سالخورده و میان¬سال بومی ازغند و ضبط گفتار و یادداشت-برداری حین گفتگو و به¬وسیله پرسش¬نامه¬های مختلف، گردآوری و بر اساس راهنمای گویش¬ها و کتب آواشناسی تحلیل و توصیف گشته است. این پژوهش شامل 4 فصل است. فصل سوم این پژوهش شامل ارائه و تجزیه و تحلیل داده¬ها و دارای سه بخش بررسی آوایی، بررسی ساختواژی و مقایسه گویش¬ها است. در بخش اول فصل 3، ابتدا واج¬های گویش ازغندی استخراج شده سپس ساخت هجا، فرایندهای واجی و واحدهای زبرزنجیری این گویش مورد بررسی قرار گرفته شده است. در این بخش تعداد 31 واج (22 همخوان، 6 واکه ساده و 3 واکه مرکب) شناسایی و توصیف شده است. در بخش دوم، ساخت تصریفی و اشتقاقی این گویش مورد بررسی واقع گردیده و در بخش سوم، به مقایسه مختصری در مورد برخی از ویژگی¬های گویش ازغندی با گویش دو شهر هم¬جوار آن (کاشمری و تربت حیدریه¬ای) پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می¬دهد که گویش ازغندی با فارسی معیار تفاوت¬های آوایی و ساختواژی دارد.