نام پژوهشگر: فتانه شمس
فتانه شمس سعید رضا امامیان
در این تحقیق اثر اسیدهای لوئیس bf3، bcl3، bbr3 بر روی سینتیک و جهت¬گزینی واکنش حلقه-زایی 1،3-دو¬قطبی بین آزیدو بنزن و آکرولئین بصورت تئوری در سطح محاسباتی b3lyp/6-31g*مطالعه شده است. نتایج نشان می¬دهد در حالیکه واکنش کاتالیز نشده مورد مطالعه بصورت یک واکنش غیر قطبی، غیر جهت¬گزین و دارای درجه ناهمزمانی پائین انجام می¬شود، واکنش کاتالیز شده با اسیدهای لوئیس بصورت یک واکنش قطبی، جهت¬گزین و دارای درجه ناهمزمانی بالا انجام می¬شود. علاوه بر این، سد پتانسیل واکنش در حضور اسیدهای لوئیس بصورت قابل توجهی کاهش می¬یابد و فعالیت کاتالیستی این کاتالیزورها در جهت افزایش خاصیت الکترون¬دوستی آکرولئین و در نتیجه کاهش سد پتانسیل واکنش با افزایش اندازه اتم هالوژن افزایش می¬یابد:bbr3 > bcl3 >bf3 . جهت¬گزینی در این واکنش¬های کاتالیز شده بجای اثرات الکترونی تحت کنترل اثرات دافعه فضایی بین کاتالیزور و استخلاف فنیل روی آزید قراردارد. علاوه بر این، اثر حلال بر روی سینتیک و جهت گزینی واکنش حلقه¬زایی 1،3-دو قطبی مورد مطالعه در غیاب و در حضور کاتالیزورهای اسید لوئیس بررسی شده است.