نام پژوهشگر: سیران خانی
سیران خانی ناصر آق
یکی از ارکان اصلی صنعت آبزی پروری، تغذیه و اطمینان از سلامت غذای مصرفی می¬باشد که کیفیت خوراک نسبت به کمیت آن اهمیت بیشتری دارد. وجود سموم، میکروب¬، قارچ¬ و متابولیت¬ آن¬ها به ویژه آفلاتوکسین¬ها در خوراک تولیدی آبزیان منجر به کاهش کیفیت جیره غذایی و هدر رفت بخش اعظم هزینه¬ها شده است. مطالعه حاضر با هدف اثرات احتمالی آفلاتوکسینb1، نوعی جاذب ترکیبی و اسانس دارچین بر شاخص¬های خونی، شاخص¬های بیوشیمیایی خون، سیستم ایمنی و بافت کبد بچه ماهیان قزل¬آلای رنگین کمان در یک آزمایش فاکتوریل در 12 تیمار بررسی شد. برای این مطالعه، 828 قطعه بچه ماهی با میانگین وزنی 00/2±10 گرم به طور تصادفی در 36 مخزن 300 لیتری توزیع گردیدند. ماهی¬ها برای 61 روز پرورش داده شدند. در انتهای آزمایش از هر تیمار 6 قطعه بچه ماهی به صورت تصادفی جهت بررسی شاخص¬های خونی، خون¬گیری و سرم خون ماهیان برای فاکتور¬های بیوشیمیایی خون و سیستم ایمنی جدا گردید. از بافت کبد ماهیان جهت مطالعات بافت شناسی نمونه¬برداری شد. نتایج نشان داد که تعداد گلبول¬های قرمز و غلظت هموگلوبین خون در تیمارهای تغذیه شده با ppb 50 سم آفلاتوکسین، میزان هماتوکریت خون در تیمار جاذب – اسانس – آفلاتوکسین و تعداد نوتروفیل و نسبت نوتروفیل به لنفوسیت خون در جاذب – اسانس اختلاف معنی¬دار نشان داد (05/0>p) اما بر تعداد گلبول¬های سفید و لنفوسیت خون تاثیر معنی¬دار نشان نداد (05/0<p). آفلاتوکسین بر سنجش میزان فعالیت آنزیم آلانین آمینو ترانسفراز اختلاف معنی¬داری داشت. همچنین ترکیب جاذب – اسانس- آفلاتوکسین بر میزان فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز، پروتئین کل و لیزوزیم سرم خون و ترکیب جاذب – آفلاتوکسین بر میزان فعالیت آنزیم آسپارتات آمینو ترانسفراز، آلبومین، پروتئین کل، گلبولین و ترکیب جاذب – اسانس و ترکیب آفلاتوکسین – اسانس بر سنجش میزان پروتئین کل و گلبولین تفاوت معنی¬دار نشان دادند (05/0>p). اتساع خفیف عروق ، تخریب سیتوپلاسم، تجمع خون، نفوذ سلول های ایمنی، ادم و ناپدید شدن هسته در بافت کبد تیمارهای حاوی آفلاتوکسین مشاهده شد. در گروه¬های حاوی اسانس - آفلاتوکسین، به طور قابل توجهی تخریب سلولی کاهش پیدا کرد و اسانس تجمع خون را کنترل کرد اما در گروه¬های تغذیه شده با آفلاتوکسین، جاذب - آفلاتوکسین و آفلاتوکسین- جاذب- اسانس اختلالات افزایش یافته است.