نام پژوهشگر: ریحانه بی تعب
ریحانه بی تعب محمد جواهری
ویروس های کوتولگی زرد جو یکی از وسیع الانتشارترین و خسارت بارترین ویروس های غلات در سراسر دنیا می باشند. بررسی های انجام شده بیانگر پراکنش ویروس های کوتولگی زرد جو (bydvs) و غالب بودن bydv-pav در کشور می باشد. گیاهان دارای چندین مکانیزم دفاع القایی در مقابل بیمار گر های میکروبی هستند از جمله sar (مقاومت سیسمیک اکتسابی) و isr (مقاومت سیستمیک القایی). sar با افزایش موضعی و سیستمیک میزان sa درونی و بیان ژن های کدکننده پروتئین های pr همراه است. در مقابل فعال شدن isr مستقل از sa و ژن هایpr و وابسته به سیگنالیگ ja و et صورت می گیرد. این مکانیزم های دفاع گیاهی بسته به نوع پاتوژن مسیر های دفاعی مشخصی را فعال می کنند. مولکولهای سیگنالینگ گیاهی، ja, sa و ethylene نقش مهمی را دز این شبکه سیگنالی ایفا می کنند. در تحقیق حاضر 2 ژن دخیل در واکنش های مقاومت که در مسیرهای هورمونی مختلفی فعال هستند مورد بررسی قرار گرفت. یکی از این ژن ها، ژن pr1 می باشد که در پاسخ های دفاعی مربوط به sa دخیل است ژن دیگر ژن coi1 بوده که در پاسخ های دفاعی مربوط به jaدخیل است. در این تحقیق نمونه برداری ها در فواصل زمانی 72،48،24،12،6،0 ساعت و روز های 14 و 21 پس از مایه زنی با ویروس انجام شد. استخراج آر. ان. ای کل از بافت های گیاهی آلوده به ویروس با استفاده از کیت شرکت دنازیست انجام شد. در تهیه cdna ازکیت فرمنتاز استفاده شد. سپس با استفاده از تکنیک real-time pcr بررسی ژن های یاد شده صورت پذیرفت. همچنین میزان تیتر ویروس نیز با استفاده از بررسی ژن پیوسته خوان(rtd) در زمان های ذکر شده با استفاده از ریل تایم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که نحوه تغییر بیان ژنpr1 با تغییرات غلظت ویروس بسیار شبیه بود و میزان بیان هر دو در یک زمان به بیشینه خود رسید( 14dpi ). با این تفاوت که میزان بیان ژنpr1 بیش از 2 برابر تیتر ویروس بود. بیان ژن coi1 یک روند نزولی را داشته است به طوری که روند تغییرات بیان ژنcoi1 بر عکس دو ژنpr1 و rtd بود که این امر با توجه به cross talk بین سالسیلیک اسید و جاسمونیک اسید قابل قبول می باشد. یعنی در ابتدا شaروع دفاع با استفاده از مسیر سالسیلیک اسید رخ می دهد و در نهایت تجمع سالسیلیک اسید منجر به بازدارندگی ژن های وابسته به مسیر جاسمونیک اسید شده و این ژن ها را سر کوب می نماید. از آنجایی که ویروس یک پاتوژن بیوتروف است همانطور که انتظار می رفت مسیر وابسته به سالسیلیک اسید در پاسخ به آن موثر بوده است. واژگان کلیدی: ویروس کوتولگی زرد جو، ژن pr1، ژن coi1، بیان ژن ،ریل تایم