نام پژوهشگر: آلاله سلطانیان
آلاله سلطانیان جواد خوش نگاه
عبارت «مشکلات رفتاری» یک اصطلاح کاملاً متأثر از نظرات فردی است. رفتاری که در نظر شخصی، یک مشکل را تداعی میکند ممکن است در نگاه دیگری امری طبیعی و پذیرفته شده باشد. صرف¬نظر از «واژه شناسی» این عبارت، آن چه حقیقت امر و مورد پذیرش همه محققین است، آن است که «هر گونه رفتاری (بسته به نظر صاحب حیوان) که ناخوشایند، دردسرآفرین و غیر قابل تحمل باشد، قطعاً یک مشکل رفتاری است.» ) ( آمارها نشان¬دهندهی درصد بالای بروز مشکلات رفتاری در سگهای خانگی ایران است. بر اساس مطالعهی خوش نگاه و همکاران (2011)، بیش از 86 درصد از سگهای خانگی حداقل دچار یک مشکل رفتاری هستند. بر اساس نتایج این مطالعه، شایعترین مشکلات رفتاری گزارش شده در سگهای مراجعه کرده به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد به ترتیب عبارتند بودهاند از: جوش و فعالیت بیش از حد، پرخاشگری، حمله و تهاجم به انسانها، تخریب و به هم ریختن محیط، ادرار و مدفوع کردن در محل نامناسب، پرخاشگری، حمله و تهاجم به سگ¬های دیگر و ترسو بودن (1). تحقیقات مختلف تاکنون تأثیر برخی از عوامل را در بروز مشکلات رفتاری روشن ساختهاند؛ از جملهی این عوامل میتوان به نژاد، سن، جنس، عقیم بودن یا نبودن، مدت و محل نگهداری و میزان آشنایی صاحب حیوان با اصول نگهداری تربیت حیوانات خانگی اشاره کرد ( ). متابولیسم اکسیداتیو در پاتولوژی سلولی خیلی با اهمیت است. عوامل اکسیدان به ساختار سلولی، ماتریکس خارج سلولی، عملکرد مژه¬ها و ساختار ژنتیکی یک سلول از طریق تخریب dna، زیان می¬رسانند. عوامل اکسیدان به آسیب¬های وابسته به غشا در سامانه¬ی عصبی- مرکزی مرتبطند و ممکن است نقش مهمی در اختلالات عصبی- نورونی داشته باشند. مطالعات بسیاری نشان داده¬اند که آسیب عصبی وابسته به عوامل اکسیدان در پاتوفیزیولوژی شیزوفرنی ، افسردگی و اختلال دو شخصیتی دارای نقش هستند ) .( عناصر کمیاب و آنتی اکسیدان ها نقشی اساسی در روند فیزیولوژیک سیستم عصبی دارند. فرضیهی مهم مورد بحث در تحقیقات اخیر، وجود ارتباط بین استرس اکسیداتیو و «رفتار» است. بنابراین، مطالعهی حاضر با هدف اندازهگیری مقادیر سرمی عناصر کمیاب (مس، آهن و روی) و آنتی اکسیدان ها (مالون دی¬آلدهید، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی و گروه تیول) در سگهای تریر مبتلا به مشکلات رفتاری شایع و مقایسهی آن¬ها با مقادیر سرمی عناصر کمیاب و آنتی-اکسیدان ها در سگهای تریر فاقد هر نوع مشکل رفتاری انجام گرفت.