نام پژوهشگر: آمنه یالپانیان
آمنه یالپانیان پویان شهابیان
جمعیت سالمندان در سال های اخیر رشد روز افزونی داشته است. به طوری که طبق پیش بینی های انجام شده تا سال 2050 میلادی، 22 درصد جمعیت جهان را سالمندان تشکیل خواهند داد. هدف این پژوهش، برنامه ریزی محله دوستدار سالمند با رویکرد مشارکتی است. بدین منظور ابتدا مشارکت شهروندان به طور کامل تعریف شد، سپس سالمندان و نیازهای آن ها از جنبه های مختلف و مفاهیم شهر دوستدار سالمند مورد بررسی قرار گرفت. روش گردآوری اطلاعات اسنادی (مطالعات کتابخانه ای، فیش برداری، جدول و بررسی طرح های فرادست) و میدانی (از طریق توزیع بروشور، تکمیل پرسشنامه، مصاحبه عمیق، فوکوس گروپ، مشاهده مستقیم و عکس برداری) می باشد، همچنین از نرم افزار آماری spss به منظور تحلیل نتایج استفاده شده است. پس از انتخاب محله قیطریه در منطقه 1 شهرداری تهران به عنوان نمونه موردی، تعداد 200 پرسشنامه حاوی سوالات باز و بسته در میان سالمندان ساکن محله قیطریه تکمیل شد و مشخص شد میزان مشارکت در میان سالمندان مرد بیشتر از سالمندان زن است، همچنین با افزایش سن، میزان تمایل به مشارکت کاهش می یابد، سالمندانی که مدت بیشتری در محله اقامت دارند، تمایل بیشتری نیز به مشارکت دارند. در ادامه معیارها و شاخص های دوستدار سالمند نمودن این محله نیز مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به نمرات بدست آمده بر اساس طیف لیکرت (41/2 از 5 نمره)، مشخص شد وضعیت محله قیطریه نسبت به معیارهای شهر دوستدار سالمند متوسط رو به پایین است. سپس چشم انداز محله قیطریه با توجه به نظرات سالمندان، مدیران شهری و پژوهشگر تحت عنوان: محله قیطریه، محله ای است دوستدار سالمند، سبز و ایمن در راستای افزایش مشارکت ساکنین به همراه حمل و نقل عمومی پاک، تدوین شد. در ادامه جداول سوات به تفکیک عوامل کالبدی - حمل و نقل، اجتماعی مبتنی بر مشارکت و مدیریتی نمره دهی شد و راهبردهای چهارگانه از درون آن ها استخراج گردید. در انتها نیز پس از در میان گذاشتن راهکارهای اولیه با سالمندان ساکن، راهکارهای عملیاتی نهایی دوستدار سالمند نمودن محله قیطریه با رویکرد مشارکتی ارائه شد.