نام پژوهشگر: پویا آقابیگی

تحلیل خرابی بخشی از بازار تبریز با fem و روش سینماتیکی ساده شده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید مدنی آذربایجان - دانشکده فنی 1393
  پویا آقابیگی   ارژنگ صادقی

در این پایان نامه تحلیل خرابی بخشی از سازه بازار تبریز (تیمچه ملک) با fem و روش حدی سینماتیکی ساده شده به روش آیین نامه جدید ایتالیا opcm 3431 انجام شده است. بازار تبریز در مردادماه سال ۱۳۸۹شمسی به عنوان نخستین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است؛ و همچنین از بزرگ ترین بازارهای سرپوشیده جهان و یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است. بازار تبریز هم اکنون به طول یک کیلومتر بزرگ ترین مجموعه به هم پیوسته و مسقف دنیاست و در سال 1354 در فهرست آثار ملی ثبت شده است. قسمت تیمچه ملک هم از قسمت¬های مهم و بسیار زیبای این بنای تاریخی است، که با توجه به اهمیت این بنا از لحاظ تاریخی، فرهنگی، گردشگری و زلزله¬خیز بودن شهر تبریز، مطالعه و بررسی آسیب¬پذیری به عنوان اولین قدم در مقاوم¬سازی این بنا ضروری می¬باشد. با انگیزه فوق، در این تحقیق بررسی آسیب¬پذیری لرزه¬ای این سازه بنایی با استفاده از روش المان¬های محدود انجام شده و برای این¬ کار از نرم¬افزار ansys بهره گرفته شده است. از میان مدل¬های مختلف موجود برای مدل¬سازی المان محدود سازه¬های بنایی، روش مدل¬سازی ماکرو با المان¬های همگن solid185برای آنالیز¬های خطی و مودال و المان¬های solid65 برای آنالیزهای غیرخطی دینامیکی انتخاب شده است. مدل ایجاد شده تحت بار استاتیکی خطی و مودال آنالیز شده و نقاط ضعف آن بدست آمده است. سپس با انتخاب چند زلزله قوی، آسیب-پذیری لرزه¬ای این سازه بنایی مورد بررسی قرار گرفته است. زلزله¬های انتخاب شده همه از شتاب¬نگاشت¬های معروف و معتبر در ایران و جهان می¬باشند که در دهه¬های اخیر تخریب¬های عظیمی بجا گذارده¬اند. تحلیل حدی به علت سادگی فرضیات و نیاز داشتن به مشخصات مکانیکی کمتر مصالح بنایی و مشخص نمودن حالت¬های نهایی در مقاطع بحرانی (حالت¬های حدی)، روشی قدرتمند برای تحلیل سازه¬های بنایی می¬باشد. پایه¬ریزی این روش بر اساس مطالعه ضرایب ایمنی لرزه¬ای می¬باشد که در نتیجه پایداری مکانیزم¬ها را بر مبنای مقایسه شتاب حدی طیفی با شتاب تقاضا بررسی می¬کند. یک مکانیزم شامل دو قسمت می¬باشد، که یکی از قسمت-ها ثابت و دیگری قسمتی می¬باشد که در نتیجه گسیختگی مصالح ایجاد شده و در حال جدا شدن و افتادن می باشد، که به این قسمت اصطلاحا ماکروبلوک گفته می شود. پس از انجام تحلیل¬های اجزای محدود و براساس کانتورهای تنش اصلی بدست آمده در نهایت 16 مکانیزم محتمل گسیختگی به دست آمدند. تحلیل پایداری مکانیزم¬ها با استفاده از ضرایب رفتار پیشنهاد شده توسط هر دو آیین نامه ایران و ایتالیا انجام شده و نتایج آنها با هم مقایسه شده¬اند در نتیجه مکانیزم¬های مهم که نیاز به مقاوم¬سازی دارند مشخص گردیده است.