این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کانون کنترل بر استرس شغلی و عملکرد شغلی در دو شرکت هنکل صنعتی و هنکل پاک وش واقع در تهران انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان دو شرکت بودند که با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان تعداد 90 نفر از پرسنل شرکت بصورت مساوی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. با استفاده از ابزار پرسشنامه کانون کنترل روتر(1996)، پرسشنامه عملکرد شغلی و مقیاس ارزیابی عملکرد استاندارد موجود در خود شرکت هنکل به جمع آوری اطلاعات مربوطه در ارتباط با متغیرهای اشاره شده تحقیق پرداخته شد. پس از جمع¬آوری پرسشنامه ها و وارد کردن داده¬های حاصل از این پرسشنامه¬ها در نرم افزار مورد نظر با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی به آزمون فرضیه ها پرداخته شد. نتایج تحلیل در این تحقیق بیانگر این مطلب بود که بین کانون کنترل و عملکرد رابطه همبستگی معناداری وجود دارد و این مورد برای ارتباط کانون کنترل و عملکرد شغلی نیز صدق کرد. این در حالی بود که فرضیه¬های اصلی تحقیق مورد تائید قرار گرفته و از بین چهار فرضیه فرعی تنها یک مورد مورد پذیرش واقع شد و بقیه فروض مورد تائید قرار نگرفتند که به شرح زیر می باشند : کانون کنترل درونی و بیرونی رابطه معنا داری با استرس شغلی دارد: بر اساس آزمون همبستگی اسپیرمن مشخص گردید که کانون کنترل با ضریب همبستگی 219. همبستگی مثبت معنادار با استرس شغلی دارد کانون کنترل درونی و بیرونی رابطه معنا داری با عملکرد شغلی دارد : نتایج بررسی این فرضیه نیز با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن نشان می دهد که بین کانون کنترل و عملکرد شغلی همبستگی مثبت 369. وجود دارد. و این مورد ارتباط معنادار این دو متغیر را در بین پرسنل شاغل در دو شرکت هنکل صنعتی و هنکل پاک وش را بیان می¬کند. کانون کنترل بیرونی رابطه منفی با استرس شغلی دارد : پس از استخراج داده ها از پرسشنامه ها و ثبت آنها در نرم افزار مربوط پرسشنامه کانون کنترل با توجه به سوالات موجود در آن به دو قسمت جداگانه کانون کنترل درونی و کانون کنترل بیرونی تقسیم شد و برای هر کدام ازآنها شاخص جداگانه¬ای جهت تحلیل آزمون همبستگی از ادغام ستونهای مربوط به سوالات هر کدام از کانون کنترل درونی و بیرونی در نرم افزار spss به دست آمد. در ادامه فرآیند با انجام آزمون همبستگی بین کانون کنترل بیرونی و استرس شغلی این نتیجه حاصل گردید که ضریب همبستگی کانون کنترل بیرونی با استرس شغلی 377. می باشد. لذا همبستگی مثبت بین این دو متغیر برقرار بوده و بصورت مستقیم بر روی یکدیگر تاثیر می گذارند. یعنی با افزایش کانون کنترل بیرونی¬استرس شغلی نیز افزایش یافته و با کاهش کانون کنترل بیرونی استرس شغلی نیز کاهش می یابد. لذا این فرضیه مورد پذیرش قرار نگرفت. و می توان بیان نمود که همبستگی مثبت معنادار بین کانون کنترل بیرونی و استرس شغلی وجود دارد. کانون کنترل درونی رابطه مثبتی با استرس شغلی دارد : با انجام آزمون همبستگی بین کانون کنترل درونی و استرس شغلی این نتیجه حاصل گردید که ضریب همبستگی کانون کنترل درونی با استرس شغلی 049.- می باشد. لذا همبستگی منفی بین این دو متغیر برقرار بوده و بصورت معکوس بر روی یکدیگر تاثیر می گذارند. یعنی با افزایش کانون کنترل درونی -استرس شغلی کاهش یافته و با کاهش کانون کنترل درونی استرس شغلی نیز افزایش می یابد کانون کنترل بیرونی رابطه منفی با عملکرد شغلی دارد : با انجام آرمون همبستگی بین این دو متغیر این نتیجه حاصل گردید که ضریب همبستگی کانون کنترل بیرونی با عملکرد شغلی 258. می باشد. لذا همبستگی مثبت بین این دو متغیر برقرار بوده و بصورت مستقیم بر روی یکدیگر تاثیر می گذارند. یعنی با افزایش کانون کنترل بیرونی عملکرد شغلی نیز افزایش پیدا می کند و با کاهش کانون کنترل بیرونی عملکرد شغلی نیز کاهش پیدا می¬کند. کانون کنترل درونی رابطه مثبتی با عملکرد شغلی دارد : . با توجه به تحلیل صورت گرفته این مهم به دست آمد که ضریب همبستگی کانون کنترل درونی با عملکرد شغلی 221. می باشد. لذا همبستگی مثبت بین این دو متغیر برقرار بوده و بصورت مستقیم بر روی یکدیگر تاثیر می گذارند. یعنی با افزایش کانون کنترل درونی عملکرد شغلی نیز افزایش پیدا می کند و با کاهش کانون کنترل درونی عملکرد شغلی نیز کاهش پیدا می¬کند. لذا این فرضیه مورد پذیرش قرار می گیرد. و می توانیم بگوییم که همبستگی مثبت و معنادار بین دو متغیر کانون کنترل درونی و عملکرد شغلی در کارکنان دو شرکت هنکل صنعتی و هنکل پاک وش وجود دارد.