این رساله به مسأله تنظیم پارامترهای کنترل پیش بین چندمتغیره می پردازد. ابتدا روش های پیشین تنظیم به صورت تفصیلی بررسی شده و دسته بندی جدیدی از این روش ها ارائه می شود. سپس با رویکرد تحلیل واریانس و برازش منحنی فرمول های بسته تنظیم برای سیستم های تک ورودی- تک خروجی ارائه می گردد اما با توجه به ماهیت سعی وخطایی این روش ها، در ادامه به بررسی ارائه فرمول های تحلیلی تنظیم بر اساس روابط حلقه بسته پرداخته می شود. با توجه به این که مدل های مرتبه اول با تاخیر بسیاری از فرآیندهای صنعتی را به خوبی توصیف می کنند، از این مدل ها برای تقریب سیستم واقعی استفاده گردیده است. با استفاده از این مدل ها و فرض هایی از جمله غیرفعال بودن قیدها، تابع تبدیل سیستم حلقه بسته تعیین می گردد. در ادامه با استفاده از تعریف دو مفهوم دست یافتنی و شدنی، عملکرد کنترل کننده تنظیم شده نیز مشخص می شود و با استفاده از روابط تحلیلی تنظیم ارائه شده نشان داده می شود که تمام عملکرد دست یافتنی با افق کنترل یک و دو قابل دست یابی است. با تغییراتی در ساختار کنترل پیش بین برای ساده تر شدن روابط حلقه بسته، به تعمیم ایده به سیستم های چندمتغیره پرداخته می شود و برای سیستم های چندمتغیره ای که بتوان تک تک توابع تبدیل بین ورودی و خروجی های آن را با مدل مرتبه اول با تاخیر تقریب زد فرمول تنظیم تحلیلی ارائه می شود. ابتدا برای دو رده خاص از این سیستم ها با محاسبه توابع تبدیل سیستم حلقه بسته، در شرایطی خاص نحوه تنظیم به قصد دکوپله شدن کامل و یا جزئی سیستم حلقه بسته بیان می گردد و بر اساس توابع تبدیل حلقه بسته بدست آمده، برای تنظیم پارامترهای کنترل کننده پیش بین روابط تحلیلی ارائه می شود. هم چنین، عملکرد دست یافتنی سیستم حلقه بسته توسط فرمول های ارائه شده مشخص می شود. پس از این دو رده خاص از سیستم ها، به سیستم های چندمتغیره مرتبه اول با تاخیر در حالت کلی نیز پرداخته شده است و با ارائه تابع تبدیل سیستم حلقه بسته روش تنظیمی برای این حالت نیز بیان شده است. قابل ذکر است که با مثال های شبیه سازی و چند مثال عملی به راستی آزمایی و مطالعه مقایسه ای فرمول های تنظیم پرداخته شده است.