با گسترش استفاده از نانو مواد و به خصوص نانو اکسیدآهن در محصولات مصرفی، انسان و سایر موجودات زنده در معرض روزافزون این نانو مواد قرار گرفته اند. فقدان دانش کافی در زمینه اثرات مواجهه ی پیش از تولد با نانوذرات اکسیدآهن، ما را بر آن داشت که به بررسی اثرات تزریق زیر جلدی این نانوذرات در دوران بارداری بر شاخص های تولیدمثلی مادران و رشد شناسی عصبی رفتاری نوزادان بپردازیم. موش های سوری ماده نژاد nmari به چهار گروه ده تایی شامل گروه های کنترل، nio100، nio1000 و آهن که به ترتیب صفر، 100، 1000 میکروگرم بر کیلوگرم نانو اکسیدآهن و 1000 میکروگرم بر کیلوگرم یون آهن را دریافت می کردند تقسیم شدند. تیمارها از چهار روز قبل از جفت اندازی تا زمان زایمان یک روز در میان به صورت زیر جلدی انجام شد. شاخص های تولیدمثلی مادران، رشدشناسی عصبی رفتاری و شاخص های تکامل فیزیکی در دوران شیرخواری و وزن ارگان های داخلی زاده ها در سن 23 روزگی، به تفکیک جنسیت مورد بررسی قرار گرفت. در گروه nio1000 نسبت زنده مانی کاهش یافت (0/01>p). بازتاب هایی نظیر امتناع از پرتگاه، حرکت مارپیچ، چسبیدن به سطح، سطح شیب دار، گرفتن میله و دویدن در گروه های تیمار شده با نانو اکسیدآهن به صورت وابسته به دوز نسبت به گروه کنترل دچار تأخیر شدند، اما بازتاب برگردادن سر تسریع شد (0/05>p). درآمدن کرک، باز شدن چشم و نزول بیضه نیز با تاخیر همراه بود. تاخیرهای ناشی از آهن بسیار کمتر بود ولی در این گروه در سن 23 روزگی وزن نسبی طحال افزایش و وزن مطلق مغز کاهش یافت. تأخیر در بازتاب های عصبی-رفتاری و شاخص های تکامل فیزیکی نشان دهنده عوارض شدید مواجهه با نانوذرات اکسیدآهن و سمی تر بودن آن در مقایسه با یون آهن می باشد.