نام پژوهشگر: آتنا خلیلی نفت چالی
آتنا خلیلی نفت چالی حسین خزیمه نژاد
یکی از مهم¬ترین مشکلاتی که انسان در پیش¬رو دارد، کمبود آب می¬باشد، بنابراین شناخت عواملی که ذخایر آب را تحت تأثیر قرار می¬دهند، بسیار ضروری است. متعاقب احداث سدهای ذخیره¬ای، به¬علت رسوب¬گذاری جریان¬های سیلابی، عمر مفید مخازن کاهش می¬یابد. پدیده رسوب¬گذاری چالش¬های فراوانی را در عملکرد و وظایف مخازن ایجاد می¬کند. جریان غلیظ مهم¬ترین عوامل در رسوب¬گذاری است که باعث انتقال رسوبات به نزدیکی بدنه سد می¬شود. لذا شناخت این جریان و عوامل موثر بر آن از نقطه¬نظر کیفیت آب و پیش¬بینی میزان آلودگی، حائز اهمیت است. پیش¬بینی حرکت جریان غلیظ به¬دلیل پیچیدگی اندازه¬گیری آن، معمولا به صورت آزمایشگاهی انجام شده ¬است. از مهم¬ترین بخش-های این جریان، قسمت پیش¬رونده (پیشانی جریان غلیظ) می¬باشد که تحت تأثیر عوامل زیادی است. در تحقیق حاضر، با انجام آزمایش¬های مختلف به تأثیر پوشش¬گیاهی بر کاهش سرعت پیشانی جریان غلیظ پرداخته ¬¬شد. بدین منظور جریان غلیظ با غلظت¬های 10، 20، 30 و 40 گرم بر لیتر وارد فلوم شد و پوشش¬گیاهی با ارتفاع 05/0، 1/0، 15/0 و 2/0 متر و تحت 5 تراکم 6/0، 8/0، 1، 2/1 و 4/1 درصد در مسیر جریان قرار گرفت. اندازه¬گیری سرعت در شش مقطع به فاصله 5/. متر از هم انجام گرفت. تغییرات غلظت در راستای قائم در سه مقطع به فاصله یک متر از هم اندازه¬گیری گردید. نتایج نشان داد که با افزایش تراکم پوشش گیاهی در ارتفاع¬های مختلف، سرعت پیشروی جریان نسبت به بستر صاف به طور متوسط به میزان 5/2 تا 5/28 درصد و غلظت جریان بین 5/34 تا 5/81 درصد کاهش می¬یابد و با افزایش غلظت تأثیر پوشش¬گیاهی در کنترل سرعت و غلظت بیشتر می¬گردد. همچنین تراکم 4/1 درصد و ارتفاع 2/0 متر پوشش¬گیاهی موثرین پوشش برای کاهش سرعت و غلظت پیشانی جریان غلیظ می¬باشد و در ادامه ضریب کئولگان برای محاسبه سرعت در بستر صاف و بستر دارای پوشش¬گیاهی باتوجه به هریک از تراکم¬ها و ارتفاع¬ها ارائه شد و در نهایت رابطه¬ای برای محاسبه سرعت در بستر دارای پوشش¬گیاهی استخراج گردید.