نام پژوهشگر: غلامرضا پور مرتضی
غلامرضا پور مرتضی فریبا اسفندیاری
امروزه سیل یکی از رایج ترین و پرهزینه ترین بلایای طبیعی جهان است که خسارات و تلفات انسانی و مادی زیادی را بر جوامع انسانی وارد می سازد. برای پیشگیری و کاهش اثرات سیل اجتناب از قرار گرفتن در معرض این مخاطرات و توانایی کنترل و مهار سطح آب و عملیات مربوطه از اهمیت زیادی برخوردار می¬باشند. پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی یکی از روشهایی است که جهت کاهش خطرات ناشی از سیل می توان اتخاذ کرد. در این پژوهش با استفاده از روش l-thia و مدل منطق فازی و ahp اقدام به پهنه بندی پتانسیل سیل خیزی در حوضه آجرلوچای شده است. جهت انجام این کار از هشت فاکتور طبیعی (ارتفاع، اقلیم، واحداراضی، شیب، لیتولوژی، تراکم زهکشی، روان آب و کاربری زمین) استفاده شده است. نتایج بدست آمده از پهنه¬بندی سیل¬خیزی در منطقه نشان می دهد که بیشتر مساحت حوضه (حدود 6/65 درصد) طبقات با خطر کم، خیلی کم و خطر متوسط قرار دارد. این مناطق بیشتر در بخش های غربی و پست حوضه قرار گرفته اند. همچنین در جنوب شرق حوضه نیز علی رغم کوهستانی و پر شیب بودن می¬توان پراکندگی این طبقات را مشاهده کرد. بررسی نقشه های و لایه های به کار رفته در پژوهش نشان می دهد که این منطقه از حوضه به دلیل برخورداری از گروه هیدرولوژیکی a، جنس سازندهای سست تر و نفوذپذیرتر، کاربری مرتعی و شیب کم از نظر پتانسیل سیل¬خیزی در کلاس خطر پایین قرار گرفته است. بیشتر مناطق پر خطر حوضه در نیمه شرقی و شمال شرقی حوضه قرار گرفته است. این مناطق از نظر کاربری زمین اغلب از نوع زمین هایی کشت دیم و یا مرتع فقیر می باشند. همچنین در این مناطق زمین¬ها از نظر تراکم شبکه زهکشی در کلاس بالاتری قرار دارند که خود عاملی برای سیل خیز بودن حوضه می-باشد. درصد زمین های پر خطر حوضه در دو کلاس پتانسیل زیاد و خیلی زیاد در حدود 4/34 درصد از کل مساحت حوضه می باشد. که درصد قابل توجهی می باشد.