نام پژوهشگر: بهاره اله بخش زاده

زن به روایت زنان داستان نویس ایرانی (مجموعه داستان های کوتاه 1327-1390)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  بهاره اله بخش زاده   پروین گلی زاده

با توجّه به این که پیش از ورود زنان به عرصه ی ادبیات، مردان، آفریننده ی بیش ترِ آثار ادبی بوده اند و زنان و زندگی آنان، در این آثار، همواره از دید مردان، تعریف، توصیف و تحلیل شده اند، اهمیّت موضوع زن به روایت زنان داستان نویس ایرانی، از آن روی است که در این آثار، زن، زندگی و مشکلات او، از دید خود زنان، بررسی و تحلیل می شود. در این پژوهش که بر روی مجموعه داستان های کوتاه مستقلّ زنان داستان نویس ایرانی از سال 1327 تا 1390 هجری شمسی انجام شده است، با توجّه به وجود اندیشه های فمینیستی در داستان های کوتاه زنان داستان نویس، ابتدا تاریخچه، مبانی فکری فمینیسم و گرایش های گوناگون آن، زمینه های تاریخی ورود اندیشه های فمینیستی به ایران و نیز تقابل فمینیسم با اندیشه های اسلامی بررسی شده و سپس نمود مسائل مرتبط با باروری و زیبایی زنان، مانند مشکلات دوران بارداری، زایمان، ناباروری و نیز توجّه زنان به زیبایی، استفاده از لوازم آرایش و جرّاحی های زیبایی در این داستان ها و تأثیر آن ها در زندگی واقعی زنان، از نظر جامعه شناسی و نگرش فمینیستی بررسی شده، هم چنین به نقش های متفاوت شخصیّت های زن داستان ها، در خانواده، از جمله همسری و مادری و نیز نظرات مخالفان و موافقان اشتغال زنان و رویکرد آنان به اصالت دادن به خانه داری زنان، از دیدگاه های اسلامی، جامعه شناسی و فمینیستی پرداخته شده است. زنان داستان نویس در برخی از این داستان ها، اعتراض خود را نسبت به برخی از قوانین مدنی در ارتباط با زنان اعلام داشته اند که در این جستار، به بررسی نمود این اعتراضات در داستان ها پرداخته شده است. برخی از داستان ها، به عدول زنان از هنجارهای مذهبی، عرفی و اخلاقی پرداخته اند که اگرچه، طرح ناهنجاری های اجتماعی، در داستان های معاصر، امری معمول است؛ امّا در داستان های زنان داستان نویس، این ناهنجاری ها، تنها در درون خانواده ها و در ارتباط با اعضای خانواده، بررسی شده، که در این پژوهش، به بررسی زندگی این زنان نیز پرداخته شده است.