نام پژوهشگر: هانیه شمس

مرمت و احیای چاپارخانه سریزد با رویکرد احیای کاربری سابق
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - دانشکده هنر 1393
  هانیه شمس   فرهاد نظری

• مقدمه در چند سال اخیر بی توجهی و عدم رسیدگی مناسب به بناهای تاریخی به دلایل گوناگون در سراسر کشور رو به فزونی گذاشته است.با از بین رفتن آثار تاریخی و کهن، کم کم میراث گذشتگان،ارزش تاریخی آنها و همچنین هویت اجداد ما از بین برود.این بی توجهی در روستاها و اماکن دور افتاده بیشتر به چشم میخورد. بافت روستای سریزد با توجه به قدمت و سابقه کهن آن، ارزش های بسیار ارجمندی از نظر تاریخی و معماری برخوردار است. وجود قلعه تاریخی روستا که بنای اولیه آن را به دوران ساسانی نسبت می دهند و همچنین قرارگیری مجموعه کاروانی و گونه های فراوان و متفاوت معماری اصیل مسکونی، بر جاذبه تاریخی روستا افزوده است. باتوجهبهقدمتطولانیاین روستا وسیرتحولآندردورههایمختلف،آثاربهجایمانده در آن،آئینهایازهویتتاریخیگذشتهمااستکهحفظو نگهداری این میراث ارزشمند فرهنگی بسیار ضروری و مهم است. چاپارخانه سریزد در قسمت کاروانی روستا واقع شده است. این بنا در زمان خود جزء پررونق ترین و مهم ترین رکن روستا محسوب می شده است.دلیل اهمیت آن نیز قرارگیری در مجاور ت جاده ابریشم(که یکی از جاده های پررونق و تجاری محسوب میشده است) و همچنین وجود ارگی باشکوه(که نشان از وجود حکومتی بزرگ و حاکمی با اقتدار در این روستا است)در حوزه این بنا است. متروک ماندن این بنای تاریخی، با در نظر گرفتن قرارگیری آن در بافت تاریخی روستای سریزد و قرارگیری در جوار بناهای هم دوره خویش، باعث تخریب کالبدی بنا و مجموعه شده و آثار سوء فرهنگی و تاریخی بر آن میگذارد که در آینده نیز این اثرات، خود را نشان میدهند. با معرفی و ارائه طرح مرمت درخور یک بنای تاریخی، علاوه بر حفظ و مرمت یک نمونه الگویی از این بناهای تاریخی، موجب احیاء و رونق مجدد آن می شویم و ارزش های آن را زنده نگه خواهیم داشت. استحکام بخشی بنا در برابر نیروهای مهاجم داخلی و خارجی در ابعادی که توسط ارگانهای ذی صلاح و منشور های جهانی اتخاذ می شوند، می توانند منجر به حفاظت و مرمت بنای مورد نظر ما گردد. ما باید با در دست داشتن طرحی جامع و مناسب مرمتی، زمینه را برای اجرای عملیات رفع خطر، مرمت و احیای بنا فراهم سازیم و آن را در پهنه زمانی و مکانی ضمانت کنیم.