نام پژوهشگر: سمیه مسعودی فر
سمیه مسعودی فر عباس گنجعلی
از آنجا که شاعران و هنرمندان در اعصار گوناگون و در ادبیات ملل مختلف از پدیده های طبیعی به عنوان یکی از عناصر مهم در بیان اهداف و اغراض خود در اشعار خود بهره بسیاری برده اند، لذا شب نیز به عنوان یکی از برجسته ترین این پدیده های طبیعی در اشعار آن ها جلوه خاصی داشته است و نمودهای فراوانی را به خود اختصاص داده است. اما اغلب این نمودها در دوران های پیش از دوره معاصر در تبیین و توصیف موقعیتها و شرایط مختلف زندگی شخصی هر یک از شاعران بوده است. همچون بهره گیری از این واژه در توصیف لحظات عارفانه، لحظات عاشقانه فراق و یا وصال، توصیف شب های بیماری، توصیف مشکلات و سختی های زندگی، توصیف لحظات مسرت بخش و ... . اما در دوره کنونی از آنجا که شاعران، شاعرانی اجتماعی بوده و ارزش انسانی برای شعر قائل می باشند لذا نمودهای لفظ شب نیز در اشعار آنان نسبت به دوره های گذشته تغییر نموده و سیر تکاملی داشته است، در حقیقت شاعران در این دوره علاوه بر اینکه همچون ادبای گذشته در بیان موقعیت های زندگی شخصی خود از این واژه بهره برده اند، در بیان و توصیف شرایط سیاسی واجتماعی جامعه خود نیز از آن بهره فراوان برده اند، که می توان گفت این نمود، برجسته ترین نمود این واژه در دوره معاصر می باشد.