در این پژوهش تلاش بر آن شد تا اندیشه های عرفانی حکیم الهی قمشه ای از میان اشعارش بر داشت شده و با ملاک های زیبایی شناسی بلاغی مورد مداقه قرار گیرد؛ تا مهم ترین رویکرد های عرفانی، جایگاه زیبایی شناسی آن ها و مهم ترین عامل زیبایی شناسی بلاغی شاعر تبیین شود. به این منظور، ابتدا از میان عمده ی اشعار عرفانی حکیم الهی که غزلیات ایشان است، اصطلاحات، رموز و اندیشه های عرفانی استخراج و تحلیل نظری شد. سپس این ابیات عرفانی با رویکرد قدمایی و تکیه بر تخیل شاعر، بر اساس ملاک های زیبایی شناسی بلاغی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها از این قرار است که اشعار حکیم الهی، جلوه گاه عرفان عملی اوست و دیدگاه عرفانی ایشان بر پایه ی عشق به محبوب ازلی استوار است. نماد ها و رموز عرفانی، بیشترین بسامد و توجه را در اشعار او دارند. تشبیه و در درجه ی دوم، استعاره، زبان هنری شاعر را رقم زده است. به کمک این دو صنعت بلاغی، حکیم الهی قمشه ای امور ذهنی و انتزاعی عرفانی را بر پایه ی امور عینی، تبیین کرده است.