نام پژوهشگر: مهدی کیخایی افوسی
مهدی کیخایی افوسی کاظم رنگزن
تحلیل منطقه عملیات، فرآیند منظم و مستمر تجزیه و تحلیل محیط جغرافیایی، آب و هوا و تهدیدات موجود دشمن در یک منطقه مشخص می¬باشد. تحلیل دقیق و به موقع رمز موفقیت در برابر تهاجمات دشمن در میادین جنگ می¬باشد و بدون آگاهی از آنها، طرح ریزی عملیات ارزشی نداشته و موجب تلف شدن نیروی انسانی و تجهیزات نظامی خواهد شد. تغییرات سریع منطقه نبرد و سرعت در انتقال اطلاعات از ویژگی¬های جنگ¬های مدرن می¬باشد. با استفاده از تکنیک¬های روز و اطلاعات دقیق می¬توان ویژگی¬های زمین و عوارض آن را تفسیر نموده و برنامه¬ریزی دفاعی و عملیات را به نحو مطلوب سازماندهی و مدیریت نمود. سیستم اطلاعات جغرافیایی با توانمندی¬های مختلف پردازشی، طراحان و فرماندهان نظامی را در مراحل مختلف تحلیل، طرح ریزی و اجرای عملیات یاری می¬رساند. هدف این پژوهش مکان¬گزینی تعدادی از واحدهای نظامی در منطقه نصرآباد با توجه به تحلیل¬های عوارض زمین و خصوصیات هیدروکلیمایی موجود و تهیه اطلاعات مورد نیاز فرماندهان و طراحان نظامی به منظور طرح ریزی و اجرای تاکتیک¬های عملیات می¬باشد. منطقه مطالعه از نظر مکان¬گزینی یگان¬های توپخانه و موشکی، مناطق مستعد فرود بالگرد، مناطق مستعد استقرار یگان های پشتیبانی رزمی، مناطق مستعد استقرار دیدبان، پهنه¬بندی منطقه از نظر قابلیت تردد و تعیین مسیرها و محورهای مناسب نفوذ به سمت دشمن با استفاده از روش¬های تحلیل تصمیم¬گیری چند معیاره فازی، مورد بررسی قرار گرفته است. در طی مراحل مختلف این پژوهش از روش¬های فازی شامل تحلیل سلسله مراتبی فازی، سیستم استنتاج فازی و تاپسیس فازی استفاده شده است. در مجموع بیست و دو معیار و لایه اطلاعاتی مجزا، وارد محیط gis شدند. عملیات استاندارد سازی داده¬¬ها و همپوشانی لایه¬¬ها در محیط gis و با استفاده از عملگرهای فازی انجام گرفت. روش fuzzyahp از یک مبنای تئوریک قوی برخوردار است و به همین دلیل جزء روش¬های منتخب وزن¬دهی در این پژوهش می¬باشد. نتایج حاصل از انجام تحلیل¬های مکان یابی با توجه به بازدیدهای میدانی انجام شده از منطقه مورد مطالعه و نظر کارشناسان نظامی، با در نظر گرفتن معیارهای مربوط به این یگان¬ها نشان می¬دهد که سیستم اطلاعات جغرافیایی و ترکیب آن با روش¬های تصمیم¬گیری چند معیاره فازی، به خوبی در تحلیل مکان¬یابی یگان¬ها با توجه به ملاحظات مدنظر، موثر واقع گردیده و بهترین مواضع، مسیر و محورهای نفوذ را به طراحان و فرماندهان نظامی پیشنهاد داده است. این مناطق بیشتر در محدوده¬های پایکوهی، نیمه مرتفع، دارای قابلیت تردد و تحرک مناسب با بهره¬¬گیری حداکثر از لندفرم¬ها و شکل عوارض زمین به منظور استفاده از قابلیت اختفاء، انتخاب گردیده است. رویکرد دانش مبنای سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، با ترکیب تجربه و دانش کارشناسان امر، باعث حفظ جان سربازان، صرفه¬جویی در زمان و هزینه¬ها در صحنه نبرد خواهد شد.