نام پژوهشگر: فریبا عقلمند

بررسی تاثیر پایداری های جوی بر پتانسیل آلودگی هوای شهر تبریز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده جغرافیا 1393
  فریبا عقلمند   علی محمد خورشید دوست

آلودگی هوا یکی از مشکلات شهری به شمار می¬رود به طوری که اکثر شهرهای بزرگ از جمله تبریز با این پدیده مواجه هستند. آلاینده¬های شیمیایی در لایه¬ تروپوسفر به همراه آلاینده های ناشی از فعالیت های انسانی نسبت ترکیبات هوا را تغییر داده و احتمالاً بر روی هوای محلی، منطقه ای و اقلیم جهانی تاثیر می گذارند. در بروز آلودگی های شدید در شهرهای بزرگ، پایداری هوا و وارونگی دمایی از طریق قطع تبادل هوا بین لایه¬های نزدیک به سطح زمین با لایه¬های فوقانی جو بیشترین تاثیر را در افزایش غلظت آلاینده ها و بروز شرایط بحرانی دارند. جو وهوای شهر تبریز به دلیل کمبود تهویه ی طبیعی، کمی سرعت باد و پایداری اتمسفر، با وارونگی دما مواجه است و این شرایط باعث ایجاد و یا تشدید آلودگی هوا می شود، که لزوم بررسی¬های دقیق در این زمینه را به وجود می آورد. در این تحقیق شرایط به وجود آورنده ی پایداری ها و تاثیر آن ها بر پتانسیل آلودگی هوای شهر با استفاده از داده های مربوط به غلظت آلاینده هایی نظیر co،so2، pm10و pm2.5، داده¬های هواشناسی مربوط به روزهای دارای آلودگی هوا و تحلیل نقشه های سینوپتیکی، داده های رادیوسوند و نمودارهای ترمودینامیکی(skew-t)، به بررسی پایداری جو در طی دوره ی سرد سال های 1387 تا 1392 پرداخته شده و تعیین مقدار تاثیرگذاری پایداری جو بر پتانسیل آلودگی هوا با توجه به غلظت آلاینده ها و با استفاده از روش های کمی و آمار استنباطی انجام شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داد پایداری جو از سامانه های پرفشار، عناصر اقلیمی، وارونگی دمایی و غلظت بالای آلاینده ها در طی چندین روز تاثیر می پذیرد. غلظت آلاینده ها کاملاً تحت تاثیر پایداری جو قرار دارد. پایداری های شدید در جو آلودگی شدید و پایداری ضعیف هم باعث تجمع غلظت کمتری از آلاینده ها در هوا می شود.