نام پژوهشگر: مطهره اکبری پور
مطهره اکبری پور حسین شهاب رضوی
آرایه های بلاغی ابزاری اند که ادیبان با به کار گیری آنها به زیبا سازی سخن می پردازند. علوم بلاغی با ارایه اصول وقواعد فصاحت وبلاغت نقشی انکار ناپذیر در تبیین وتحلیل اشعار و زیبا سازی ان ها دارند، چنانچه بدون کاربرد این علوم شاید سخن هیچ گونه ارزش ادبی نداشته باشد.در شعر زلالی خوانساری نیز چون دیگر شاعران، علوم بلاغی به وفور دیده می شود.هدف از این رساله اشنایی همه جانبه با زندگی زلالی خوانساری شاعرتوانای سبک هندی وبررسی اشعار وی به لحاظ امور بلاغی است. در این رساله به شیوه توصیفی تحلیلی وتعلیلی ابتدا به بررسی زندگی و شرح حال زلالی خوانساری پرداخته واوضاع زمان او شرح داده شده است سپس در سه فصل جداگانه علم معانی بیان و بدیع بررسی شده است و مشخص شد که از ویژگی های سبک هندی مواردی چون تعقید و پیچیدگی، کثرت تشبیهات و استعارات و کنایات، به کار بردن الفاظ عامیانه ،تشخیص، ترکیب سازی، ایهام وارسال المثل در قصایدش بارز است . از میان شاخص های صور خیال بیشترین عنصری که در قصاید وی به چشم می خورد تشبیه است ودر حوزه تشبیه نوع حسی به حسی آن بیشترین بسامد را داراست. در حدود صد وچهل وپنج تشبیه بلیغ هم در قصاید او دیده می شود .تشبیه مجمل وموکد هم نسبت به انواع دیگر تشبیه به مقدار قابل ملاحظه ای در اشعارش وجود دارد. بعد از تشبیه بیشترین میزان صور خیال به استعاره تعلق میگیرد و از انواع استعاره تشخیص بیشترین کاربرد را دارد.وسپس کنایه ومجاز به ترتیب در جایگاه بعدی در قصاید زلالی قرار می گیرند. درمیان آرایه های بدیع صنایعی چون جناس، واج آرایی، حسن تعلیل، اغراق، تلمیح، مراعات النظیر، وتضاد نسبت به سایر آرایه ها بیشتر دیده می شود.