نام پژوهشگر: مهزاد محمودی
مهزاد محمودی عباس شرزه ای
یکی از مهم ترین بیماری های بعد از برداشت سیب، لهیدگی ناشی از کپک سبز (penicillium expansum) می باشد که سالانه خسارت زیادی را در شرایط انبارداری به محصول سیب وارد می کند. با توجه به اهمیت کاهش مصرف سموم برای سلامتی انسان، هدف از این تحقیق بررسی اثر کنترل کنندگی سه اسانس گیاهی ریحان، مرزه و آویشن شیرازی بر کپک مذکور و تعیین غلظت مناسب جهت استفاده در کشاورزی سالم و ارگانیک می باشد. این تحقیق با استفاده از سه غلظت اسانس (25، 100 و 200 پی پی ام)، بر روی دو جدایه از قارچ penicillium expansum در تیمارهای مختلف در محیط کشت و بر روی میوه در دمای 25 درجه سانتی گراد انجام پذیرفت. در آزمایش اول با مخلوط کردن غلظت های مختلف اسانس با محیط کشتpda ، تاثیر آن ها بر رشد قارچ بررسی شد. در این آزمایش هر سه اسانس بیشترین و کمترین بازدارندگی از رشد را به ترتیب در غلظت های 200 و 25 پی پی ام نشان داده و حداقل در غلظت 200 پی پی ام نسبت به نمونه شاهد دارای اختلاف معنی دار بودند. در آزمایش دوم اثر اسانس ها بر اسپورزایی یکی از جدایه ها مورد بررسی قرار گرفت. این مرحله نیز با اختلاط سه غلظت اسانس با محیط کشت pda انجام شد و هر سه اسانس در غلظت 200 پی پی ام بیشترین کاهش تولید اسپور را سبب شدند و نسبت به نمونه شاهد دارای اختلاف معنی دار بودند. در آزمایش سوم تاثیر آغشته کردن سطح میوه سیب با اسانس ها بر کاهش بیماری بررسی شد. در این حالت پس از تیمار با اسانس به روش غوطه ور سازی میوه در آن، با ایجاد چاهک هایی در سطح میوه ، جدایه 182 از قارچ مذکور با ریختن 100 میکرولیتر از سوسپانسیون اسپور با غلظت 106 در میلی لیتر مایه زنی شد. میوه ها به مدت 14 روز درون شیشه مربایی در دمای 25 درجه سانتی گراد نگهداری و سپس مساحت بخش های لهیده اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تمامی غلظت ها باعث جلوگیری ازگسترش آلودگی در مقایسه با شاهد شدند و اسانس ریحان با غلظت 200 پی پی ام و به دنبال آن بقیه اسانس ها در همین غلظت، بیشترین نقش را داشتند. در نهایت تاثیر بخار حاصل از اسانس روی گسترش آلودگی در میوه سیب بررسی شد. در این آزمایش تاثیر اسانس ها با اضافه کردن غلظت های مورد بررسی در روی کاغذ صافی سترون، در درون شیشه مربایی حاوی میوه گلابی مورد ارزیابی قرار گرفت که نتایجی همانند روش آغشته سازی حاصل گردید. این تحقیق نشان داد که امکان جایگزینی سموم قارچ کش با اسانس های گیاهی برای کنترل این بیماری پس از برداشت در سیب وجود دارد.